Η μηχανή του χρόνου

Ένας από τους μεγαλύτερους υπαρξιακούς πόνους είναι ο τρόπος που έχουμε συμπεριφερθεί κατά καιρούς στον εαυτό μας. Όταν μπορούμε πλέον να δούμε πόσο, ορισμένες φορές, δεν μας υποστηρίξαμε, δεν πήραμε ούτε εμείς οι ίδιοι το μέρος μας, ποιο ήταν το κόστος της έλλειψης αυτογνωσίας και πόσο φανταστικά θα ήταν να μπορούσαμε να φτιάξουμε μια μηχανή του χρόνου, να επιστρέψουμε στο τότε και να διορθώσουμε όλα τα λάθη μας.

Τότε θα τα κάναμε όλα σωστά. Θα δίναμε τις κατάλληλες απαντήσεις σε όλους εκείνους που ήταν προσβλητικοί απέναντί μας, θα λέγαμε στους 17χρονους εαυτούς μας πόσο πολύ αξίζουμε χωρίς να φοβόμαστε να πλησιάσουμε τον άνθρωπο που μας άρεσε, δεν θα ξοδεύαμε πολύτιμα χρόνια νιώθοντας μόνοι χωρίς να πιστεύουμε ούτε λίγο στον εαυτό μας, στα τριάντα μας θα γνωρίζαμε πως ο τρόπος που επιλέγουμε συντρόφους έχει να κάνει με την ιστορία μας. Θα ήταν όλα καλύτερα.

Πόσο ωραία θα ήταν η μηχανή να μας πήγαινε έστω δέκα ή έστω πέντε χρόνια πίσω.
Πόσο άδικο να το λέμε αυτό στον εαυτό μας. Τότε, ως ανήλικοι, κάναμε το καλύτερο που μπορούσαμε, σε σχέση με αυτό που ήμασταν και στις συνθήκες που ζούσαμε.

Ως παιδιά δεν είχαμε επιλογές. Είναι άδικο και άτοπο να κρίνουμε τις αποφάσεις, τις επιλογές που κάναμε τότε, με την εμπειρία που έχουμε τώρα, ως ενήλικες.

 Το πιο ισχυρό αντίδοτο στο παρελθόν είναι η ικανότητα να είμαστε παρόντες στο εδώ και τώρα. Και στο τώρα έχουμε επιλογές.

Επτά λάθος ερμηνείες που κάνουμε για τους άλλους

Το να καταλαβαίνουμε τους άλλους δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση. Κανένας δεν έχει την ικανότητα να διαβάζει τη σκέψη και αρκετές φορές τα συμπεράσματα που βγάζουμε για τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις προθέσεις των άλλων είναι λανθασμένα ή απλά προβολές. Τα πιο συνηθισμένα λάθη που κάνουμε και αφορούν τους άλλους είναι:

1. Οι άλλοι μας συμπαθούν περισσότερο από όσο φανταζόμαστε

Πολλές φορές όταν συζητάμε με κάποιον που δεν γνωρίζουμε καλά ανησυχούμε για την εντύπωση που κάναμε. Αναρωτιόμαστε αν είμασταν βαρετοί, μήπως μιλήσαμε πολύ και μοιραστήκαμε πολλά για εμάς. Πολλές φορές προβάλουμε στους άλλους δικές μας σκέψεις και συναισθήματα.

2. Το να μιλάμε με αγνώστους είναι πιο ευχάριστο από όσο νομίζουμε

Μπορεί να μην είναι μόνο ευχάριστο αλλά γνωρίζοντας πως δεν θα ξαναδούμε τον άλλον ίσως να μη μας νοιάζει τόσο πολύ για το τι εντύπωση θα κάνουμε και απλώς θα απολαύσουμε τη συζήτηση.

3. Οι άλλοι δεν παρατηρούν πάντα αυτό που θέλουμε να κρύψουμε

Η αλλιώς “ το φαινόμενο του προβολέα” δηλαδή όταν πιστεύουμε πως όλα τα φώτα είναι πάνω μας και ανά πάσα στιγμή και κάθε λάθος θα γίνει αμέσως αντιληπτό από τους άλλους. Βοηθάει να θυμόμαστε πως δεν ασχολούνται όλοι μαζί μας και πως δεν είμαστε το κέντρο του κόσμου.

4. Οι άλλοι μας κρίνουν λιγότερο αυστηρά από όσο πιστεύουμε

Έχουμε την τάση να εστιάζουμε στα λάθη μας γι’αυτό και πιστεύουμε πως και οι άλλοι θα κάνουν το ίδιο. Αλίμονο εάν κρίνουμε έναν άνθρωπο από μια κακή μέρα που μπορεί να έχει και όχι από την ευρύτερη εικόνα και συμπεριφορά του.

5. Δεν είμαστε τόσο διάφανοι όσο πιστεύουμε

Εάν θέλουμε να ξέρουν οι άλλοι τα συναισθήματα και τις ανάγκες μας πρέπει να τα μοιραζόμαστε και όχι να περιμένουμε να καταλάβουν και να θυμώνουμε που δεν καταλαβαίνουν. Η άγνοιά τους δεν είναι ένδειξη αδιαφορίας αλλά ένδειξη της δυσκολίας ή του φόβου που έχουμε να επικοινωνούμε.

6. Οι άνθρωποι εκτιμούν ένα κομπλιμέντο περισσότερο από όσο φανταζόμαστε

Μια αυθεντικά καλή κουβέντα μας κάνει να νιώθουμε καλά. Γιατί αποφεύγουμε να τη λέμε; Θα δώσω μια θετική ερμηνεία -που φυσικά δεν ισχύει για όλους- αλλά γιατί υποτιμάμε πόσο ωραία μπορεί να αισθανθεί κάποιος και υπερεκτιμάμε πόσο αμήχανα μπορεί να αισθανθεί με ένα κομπλιμέντο.

7. Δεν είμαστε οι μόνοι που δεν έχουμε κανονίσει κάτι για το Σαββατόβραδο γιατί δεν βρίσκαμε την παρέα που θέλαμε

Αρκετοί νιώθουμε λιγότερο σίγουροι για την κοινωνική μας ζωή συγκριτικά με άλλους τομείς και τα κοινωνικά δίκτυα πιθανότατα να διαιωνίζουν αυτή την πεποίθηση. Πιστεύουμε πως οι άλλοι έχουν πιο έντονη κοινωνική ζωή που την απολαμβάνουν κιόλας.

Πώς να παρακολουθούμε τις ειδήσεις χωρίς να πέφτουμε σε απόγνωση

Η ειδησεογραφία -ειδικά τους τελευταίους μήνες- μπορεί να συντρίψει ακόμα και έναν γειωμένο άνθρωπο. Είναι απόλυτα φυσιολογικό και αναμενόμενο να έχουν πυροδοτηθεί μια ποικιλία συναισθημάτων σε όλους μας. Φόβος, άγχος, θλίψη, απογοήτευση, θυμός, ακόμα και ενοχή. Γίνεται όμως να παραμένουμε γειωμένοι και ήρεμοι όταν ακόμα και το να εμφανιζόμαστε κάπου έχει γίνει “δουλειά” πλήρης απασχόλησης με αρκετά logistics και πρέπει; Η Jenny Taitz -κλινική ψυχολόγος- στο παρακάτω άρθρο μας εξηγεί τους επτά τρόπους-στρατηγικές που εκείνη και οι θεραπευόμενοί της βασίζονται και που μας βοηθάνε να παραμένουμε σε επαφή με τον εαυτό μας, χωρίς να μας πλημμυρίζουν τα έντονα συναισθήματα.

1. Ονοματοδότηση των συναισθημάτων
Εάν μπορούμε να ονομάζουμε και να διακρίνουμε το συναίσθημα που βιώνουμε κάθε στιγμή, τότε μπορούμε να μειώσουμε την ισχύ του στο σώμα και τον εγκέφαλό μας. Δεν χρειάζεται να περιμένουμε μέχρι να κορυφωθούν. Το να είμαστε σε επαφή με τα συναισθήματα σημαίνει πως έχουμε επίγνωση και μπορούμε να παρακολουθούμε την έντασή τους πριν φτάσουμε να συμπεριφερόμαστε με ένταση. (είναι όπως όταν μαθαίνουμε στα παιδιά τρόπους συμπεριφοράς, λέγοντας “μπορείς να είσαι θυμωμένη αλλά δεν μπορείς να με χτυπάς”)

2. Επιτρέπουμε στον εαυτό μας να βιώνει όλα τα συναισθήματα
Όταν προσπαθούμε να αποφύγουμε τα συναισθήματά μας, γίνονται πιο έντονα. Όταν επηρεαζόμαστε από μια είδηση, μπορούμε να σταθούμε λίγο και να παρατηρήσουμε τι σκεφτόμαστε και με τι τρόπο αυτές οι σκέψεις επηρεάζουν το σώμα μας. π.χ. αισθανόμαστε κάποια ενόχληση; κάποιο σφίξιμο; Μετά, αφού θα έχουμε επίγνωση του τι αισθανόμαστε θα ρωτήσουμε τον εαυτό μας “τι χρειάζομαι τώρα;”. Επιλέγουμε να κάνουμε αυτό που είναι πιο βοηθητικό για εμάς εκείνη τη στιγμή. Να μην ξεχνάμε πως τα συναισθήματα δεν είναι γεγονότα και μπορούν να αυξομειώνονται γρήγορα. 


3. Να εξασκήσουμε διαφορετικούς τρόπους ενσυναίσθησης
Εδώ μας προτείνεται να μην ταυτιζόμαστε υπερβολικά με τον πόνο των άλλων και είναι κάτι σωστό γιατί έτσι δεν θα μπορούμε να προσφέρουμε καμία βοήθεια. Είναι ακριβώς αυτό που λένε στις πτήσεις. Πρώτα φοράμε το δικό μας σωσίβιο και μετά βοηθάμε τον διπλανό μας. Διαφορετικά θα χαθούμε και οι δυο.

4. Δράση
Να βρούμε τρόπους να προσφέρουμε βοήθεια ή καλύτερα να απευθυνθούμε κάπου που θα ξέρουν να μας καθοδηγήσουν.  Οι πιθανότητες να βουλιάξουμε στην απόγνωση είναι πολύ λιγότερες όταν κινητοποιούμαστε, όταν κάνουμε μια απλή, απτή δράση. Εθελοντισμός και δράση είναι ακόμα και η μισή ώρα την εβδομάδα από τον χρόνο μας που θα προσφέρουμε κάπου. Το μόνο που χρειάζεται είναι δέσμευση και συνέπεια.
Οι άνθρωποι ακμάζουμε όταν δίνουμε κάποιο νόημα στην καθημερινότητά μας, όταν εμπλεκόμαστε και συνδεόμαστε σε κοινότητες και προσφέρουμε και όχι μόνο όταν δεχόμαστε.

5. Να σκεφτόμαστε τις λέξεις που χρησιμοποιούμε
Μπορεί να έχουμε την τάση να χρησιμοποιούμε δραματικές εκφράσεις για να περιγράψουμε το συναίσθημά μας και ειδικά στα κοινωνικά δίκτυα, όμως, οι σκέψεις, οι λέξεις και το νόημα που δίνουμε καθορίζουν το συναίσθημά μας και ως εκ τούτου τη δράση μας-τη συμπεριφορά μας. Μπορούμε για παράδειγμα αντί να πούμε “ο κόσμος καταρρέει”, να πούμε “θέλω να κάνω κάτι για όλο αυτό που συμβαίνει και να συνεισφέρω και εγώ στην ανακούφιση, επίλυση, καλυτέρευση”. 

6. Να εντάξουμε στην καθημερινότητά μας μια συμπεριφορά ή δράση που θα μας προσφέρει χαρά
Για να καταφέρουμε να επανερχόμαστε στον εαυτό μας μετά από δύσκολα γεγονότα πρέπει να έρθουμε σε επαφή με τις πηγές στήριξης που έχουμε, όσο μικρές και αν είναι αυτές. Αλλά αυτό, δεν είναι κάτι που γίνεται από μόνο του. Δεν γίνεται να περιμένουμε το περιβάλλον να ‘έρθει’ σε εμάς, χρειάζεται εμείς να κινητοποιηθούμε. Η επιλογή να συνδεόμαστε με ανθρώπους που μας εμπνέουν ή που προσπαθούν να βελτιώσουν την καθημερινότητά τους, η ενασχόληση με κάποια δραστηριότητα που μας ευχαριστεί, ακόμα και να μένουμε στις στιγμές που μας δίνουν χαρά (ο πρώτος καφές της ημέρας, το κατοικίδιό μας, ένας φίλος). Είναι αυτό που έγραψα στην αρχή. η ηρεμία στην καθημερινότητά μας έχει γίνει “project” με αρκετά logistics αλλά, όταν η καθημερινότητα κατακλύζεται από τραγικές ειδήσεις, εύκολα μπορούμε να ξεχνάμε τα καλά που υπάρχουν στη ζωή μας. 

7. Να σεβόμαστε τα όριά μας χωρίς να χάνουμε την επαφή μας με τα προβλήματα και τον πόνο
Θα μας βοηθήσει να ενημερωνόμαστε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας αντί να βλέπουμε συνέχεια ειδήσεις. Εξίσου σημαντικό είναι να συνεχίζουμε να ενημερωνόμαστε για τα θέματα που μας ενδιαφέρουν ακόμα και αν έχει μειωθεί η ροή των ειδήσεων για αυτό το θέμα. Αισθανόμαστε έντονο πόνο και μετά ξεχνάμε. Ας δώσουμε στον εαυτό μας την άδεια να βιώνει όλα τα συναισθήματα. Είναι και ο μόνος τρόπος να μπορούμε να επισκεφτούμε ένα νεκροταφείο χωρίς να χτίσουμε σπίτι εκεί. 

Ξεπερνιούνται οι απώλειες;

“Είναι χαζό. Θα έπρεπε να το είχα ήδη ξεπεράσει. δεν γίνεται να μιλάω συνέχεια για το ίδιο θέμα δεν είναι φυσιολογικό. Δεν μου αρέσει να είμαι αυτός που δεν μπορεί να το ξεπεράσει”. Μια πολύ συχνή φράση που όλοι έχουμε πει για απώλειες που μας έχουν πληγώσει και δυσκολευόμαστε να ξεπεράσουμε.

Η αλήθεια είναι πως υποφέρουμε περισσότερο γιατί είμαστε προσκολλημένοι στην ιδέα ότι πρέπει να ξεπερνάμε οριστικά τις απώλειές μας. Υποφέρουμε περισσότερο γιατί έχουμε την προσδοκία να τις ξεπεράσουμε αφού έχουμε περάσει τα στάδια της οδύνης που έχουμε διαβάσει τόσα πολλά γι’αυτά.  Όταν δεν γίνεται έτσι τότε νιώθουμε πως κάνουμε κάτι στραβά ή βασικά κάτι δεν πάει καλά με εμάς. έχουμε πρόβλημα. Έτσι έχουμε να αντιμετωπίσουμε δυο θέματα: την οδύνη του γεγονότος και την τυραννία του πρέπει να το είχαμε ήδη ξεπεράσει.

Η Ελίζαμπεθ Κιούμπλερ Ρος, ήταν η πρώτη που μίλησε για τα πέντε διαδοχικά ψυχολογικά στάδια που βίωναν οι ασθενείς που πέθαιναν από κάποια ανίατη ασθένεια, με τελευταίο αυτό της αποδοχής. Αργότερα τα στάδια αυτά άρχισαν να χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν το βίωμα και όσων πενθούσαν.

Όμως, για τον άνθρωπο που πεθαίνει υπάρχει ένα τέλος που όμως αυτό δεν ισχύει για εκείνον που πενθεί. Αυτός συνεχίζει να ζει, και όσο ζει υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο να νιώσει οδύνη. Βεβαίως μέσα από τη διεργασία του πένθους αισθανόμαστε καλύτερα ωστόσο μπορεί η στεναχώρια μας να εξαλειφθεί εντελώς;

Κάποιοι, αν κρίνουμε από την βιβλιογραφία για το θέμα, υπόσχονται το οριστικό ξεπέρασμα της οδύνης. Με μια γρήγορη αναζήτηση θα βρείτε αμέτρητα βιβλία που σχεδόν όλα υπόσχονται ανάρρωση από το πένθος. Ένας άνθρωπος που υποφέρει και διαβάσει αυτούς τους τίτλους θα υποθέσει πως το πένθος είναι κάτι που διορθώνεται. Πως μπορεί να ξεμπερδέψει μια και καλή με αυτό. Αυτή η προσδοκία είναι ο σίγουρος τρόπος για να οδηγηθεί κάποιος στην απέχθεια για τον εαυτό του και στην απόγνωση.

Θα ήταν ωραία να γίνεται αυτό, να μην ήταν απλά μια φαντασίωση, μια αφήγηση που λέει ότι μπορούμε να αγαπήσουμε, να υποστούμε την απώλεια, να υποφέρουμε και μετά να κάνουμε κάτι που θα δώσει οριστικό τέλος στη λύπη μας. Θα ήταν ωραία να γίνεται γιατί ξέρουμε, πως η οδύνη μπορεί να μας αιφνιδιάσει αν πάσα στιγμή και να διαταράξει την ηρεμία μας. 

Ό,τι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο αδύναμο

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι δυσκολίες που έχουμε περάσει έχουν κάποιο ιδιαίτερο νόημα, ότι δεν ήταν μάταιες. Αν και η ταλαιπωρία είναι ανεπιθύμητη, υποτίθεται πως μας βοηθά να αναπτυχθούμε. Θέλουμε ο πόνος μας να έχει νόημα, να είναι με κάποιο τρόπο εποικοδομητικός. Επικαλούμαστε συχνά τα λόγια του Νίτσε -τι ειρωνεία- και συνέχεια επαναλαμβάνουμε πως την ιστορία τη γράφουν όσοι επιζούν για να την πουν. “Ο χαρακτήρας δεν μπορεί να αναπτυχθεί εύκολα και ήσυχα. Μόνο μέσα από την εμπειρία της δοκιμασίας και του πόνου μπορεί η ψυχή να δυναμώσει, να εμπνεύσει φιλοδοξίες και να επιτύχει” διαβάζουμε στο ημερολόγιο της Έλεν Κέλερ. Την απόσταση από την ταλαιπωρία στη δύναμη την βλέπουμε από τα παραμύθια που ακούμε από παιδιά, τα τραγούδια μέχρι και τις σημερινές διασημότητες που αφηγούνται τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν στη ζωή τους και πόσο ευγνώμονες είναι τελικά.  

Φυσικά και επωφελούμαστε από τις φυσιολογικές και υγιείς προκλήσεις της ζωής. Όμως, δεν προκαλεί θλίψη ή θυμό η φράση “ό,τι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό” όταν αφορά βαθύτερα και πιο σύνθετα τραύματα; Τα τραυματικά γεγονότα διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι βλέπουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο, που έχει άμεση σχέση με τον τρόπο που σχετιζόμαστε, τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και ερμηνεύουμε, τις δεξιότητές μας και την αυτοεκτίμησή μας. Οι δυσμενείς εμπειρίες  της παιδική ηλικίας -κακοποίηση, παραμέληση, υπερπροστασία, φτώχεια και άλλα τραύματα- έχουν συχνά μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες. Επιβεβαιώνεται από έρευνες ότι οι άνθρωποι που έχουν βιώσει σύνθετα τραύματα αναφέρουν υψηλά ποσοστά εμφάνισης σωματικών παθήσεων εκτός των ψυχικών δυσκολιών -άγχος, θλίψη- η ακατάλληλη διαχείριση των οποίων οδηγεί σε μακροχρόνια σωματικά προβλήματα. Με τη πάροδο του χρόνου, η παρατεταμένη ενεργοποίηση του ενδογενούς συστήματος συναγερμού, κρατά το σύστημα της αμυγδαλής σε κατάσταση υπερδραστηριότητας με αποτέλεσμα να εκκρίνεται μεγαλύτερη ποσότητα κορτιζόλης στο αίμα. 

Τα καλά πράγματα δεν προέρχονται από τα κακά. Η ταλαιπωρία δεν είναι αυτό που μας οχυρώνει. Το χάος δεν μας σκληραίνει και δεν μας προετοιμάζει για να αντιμετωπίσουμε τις τόσες προκλήσεις και τον τρόμο αυτού του κόσμου. Η τρυφερότητα, η αγάπη και η φροντίδα μας “σκληραίνουν” γιατί καλλιεργούν και ενισχύουν την ικανότητά μας να μαθαίνουμε, να προσαρμοζόμαστε, να πολεμάμε, να σηκωνόμαστε πιο γρήγορα όταν πέφτουμε, κυρίως όμως, να φεύγουμε από ταλαιπωρία. 

Η φράση “έτσι είμαι εγώ” είναι μια χαμένη ευκαιρία για προσωπική ανάπτυξη και για να γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι. Πολλές φορές το να είμαστε “εμείς” σημαίνει να μην είμαστε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας για εμάς και για τους άλλους. Η προσωπικότητά μας δεν είναι η μοίρα μας, αλλά η τάση μας. Ευτυχώς, κανείς μας δεν περιορίζεται σε έναν μόνο τρόπο σκέψης, συναισθήματος ή συμπεριφοράς-δράσης. Αυτοί που γινόμαστε δεν έχει να κάνει με τα χαρακτηριστικά μας αλλά με το τι αποφασίζουμε να κάνουμε με αυτά.  

Ευτυχισμένη ζωή

https://www.theatlantic.com/podcasts/archive/2021/11/how-to-prioritize-joy-lorigottlieb-arthurbrooks-happiness-2021/620787/

Ως ενήλικες, πολλοί από εμάς “αναγκαζόμαστε” να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με τη χαρά. Όσο οι ευθύνες πολλαπλασιάζονται, ο χρόνος μας περιορίζεται και οι προκλήσεις αυξάνονται, γίνεται όλο και πιο δύσκολο όχι μόνο να βρούμε χρόνο ή κυρίως διάθεση για διασκέδαση, αλλά κυρίως, να στεκόμαστε και να συνειδητοποιούμε πώς νιώθουμε και να καταλάβουμε “τι με κάνει να χαίρομαι;” 

Σε αυτό το επεισόδιο της σειράς των podcasts του The Atlantic “How to start over” -ευχαριστώ πολύ τη φίλη του μπλογκ που μου το έστειλε- η ψυχοθεραπεύτρια και συγγραφέας Lori Gottlieb, λέει πολύ ενδιαφέροντα πράγματα για τους τρόπους που θα μας βοηθήσουν να φτιάξουμε μια ευτυχισμένη ζωή. Τα περισσότερα είμαι σίγουρη πως τα έχετε σκεφτεί ή τα έχετε ξανακούσει. Εγώ κράτησα τα παρακάτω. 

Πολλοί άνθρωποι διαχωρίζουν τα συναισθήματα ως καλά και κακά. “Η χαρά είναι ένα θετικό συναίσθημα και ο θυμός ή η λύπη αρνητικά”, αυτό όμως δεν είναι αλήθεια. Όλα τα συναισθήματά μας είναι θετικά γιατί εάν σταθούμε και έχουμε επίγνωση γι’αυτά, θα καταλάβουμε και τι θέλουμε, τι χρειαζόμαστε. Τα συναισθήματά μας είναι σαν πυξίδα. Το να μην έχουμε πρόσβαση σε αυτά, είναι σαν να έχουμε ένα ελαττωματικό GPS. Πιστεύουμε πως αν μουδιάσουμε τα συναισθήματά μας -εντάξει, έχεις τα πάντα, δεν σου συμβαίνει κάτι κακό, τελείωνε- η θλίψη, το άγχος, ο θυμός δεν είναι κάτι, ενώ στην πραγματικότητα είναι ένα μήνυμα. Μας λέει κάτι για τη ζωή μας, πως ίσως χρειάζεται κάτι να αλλάξει. 

Αισθανόμαστε ότι το μούδιασμα είναι απλά η απουσία συναισθημάτων. Στην πραγματικότητα το μούδιασμα είναι η αίσθηση ότι κατακλυζόμαστε από πάρα πολλά συναισθήματα και συνήθως εκδηλώνονται με άλλους τρόπους (υπερβολικό φαγητό, ποτό, δουλειά, ατονία, έλλειψη συγκέντρωσης) Τα συναισθήματα είναι εκεί αλλά εκδηλώνονται διαφορετικά. Γι’αυτό είναι πολύ σημαντικό να έχουμε επίγνωση των συναισθημάτων μας και να τα αποδεχόμαστε γιατί έτσι καταλαβαίνουμε τι μας συμβαίνει, μας δίνουν πληροφορίες. Τι μου προκαλεί άγχος και τι χρειάζομαι; τι είναι αυτό που με θυμώνει και τι χρειάζομαι; υπάρχει κάτι που εάν αλλάξω στη ζωή μου θα είναι καλύτερα για μένα; 

«θέλω να κάνω mute-να βάλω στο αθόρυβο τη λύπη» ή «θέλω να σβήσω τον πόνο» όμως εάν βάλουμε στο αθόρυβο τον πόνο, θα μπει στο αθόρυβο και η χαρά. Εάν μπει σε mute μια πτυχή της συναισθηματικής μας εμπειρίας, θα σιγάσουν όλες. Το κουμπί της σίγασης είναι ένα.  

Η Lori σε κάποιο σημείο αναφέρεται και στον διαχωρισμού του “πονάω” και “υποφέρω”. Το να είμαστε άνθρωποι σημαίνει πως θα υπάρξουν στιγμές που θα παλέψουμε και που θα πονάμε. Όμως η ταλαιπωρία είναι κάτι που μερικές φορές κάνουμε στον εαυτό μας με την άρνηση, την αγανάκτηση, το παράπονο, την αυτολύπηση που περιβάλλεται από τον πόνο. Για να αφήσουμε την ταλαιπωρία, πρέπει πρώτα να επιτρέψουμε και να αποδεχτούμε τον πόνο. Και στην ψυχοθεραπεία, αυτό είναι ένα μεγάλο θέμα συζήτησης. Πώς φτιάχνουμε τα δικά μας βάσανα;

Στο λινκ θα βρείτε και την απομαγνητοφώνηση. Καλή Κυριακή!

Απαντώντας σε κακεντρεχή σχόλια

Ένας από τους πιο συνηθισμένους τρόπους να δείχνουμε την ενόχλησή μας είναι να μην τη δείχνουμε, να κάνουμε σαν να μην έχει συμβεί τίποτα και να αποστασιοποιούμαστε. Είναι όμως αυτό το καλύτερο για εμάς;

Εάν κάτι σας ενοχλεί μην το αφήνετε να περνάει έτσι. Άσχημες συμπεριφορές, αγενή και κακά σχόλια είναι χρήσιμο να εντοπίζονται και να επικοινωνούνται όταν συμβαίνουν ή όταν είμαστε έτοιμοι να μιλήσουμε για το πόσο μας ενόχλησαν. Όταν τέτοιου είδους κακομεταχείριση αγνοείται, δείχνουμε στους άλλους πως είναι εντάξει να μας μιλάνε όπως θέλουν και η κακή συμπεριφορά δεν σταματάει. Επίσης υπάρχουν και άνθρωποι που δεν φαντάζονται πως αυτά που λένε έχουν αντίκτυπο στους άλλους. 

Η αντιμετώπιση τέτοιων συμπεριφορών καλό θα είναι να αποφεύγονται όταν δεν γνωρίζουμε τον απέναντι και δεν έχουμε και την δυνατότητα να προβλέψουμε την αντίδρασή του. Σε τέτοιες περιπτώσεις προέχει πάντα η ασφάλειά μας.

Άμεση και καθαρή απάντηση σε κάποιο κακεντρεχές σχόλιο μπορεί να είναι:

  • Δεν μου άρεσε αυτός ο τρόπος
  • Θέλω να είσαι σίγουρος, κατηγορηματικός, να υπερασπίζεσαι τα συμφέροντά σου, όμως, να το κάνεις επιλέγοντας τις λέξεις σου και προσέχοντας τον τόνο και το ύφος σου, τουλάχιστον όταν μιλάμε μαζί. 
  • Θέλω να προσέχεις τι λες και πώς το λες
  • Επειδή θέλω να είμαι σίγουρη/ος πως κατάλαβα σωστά, μπορείς να μου εξηγήσεις τι εννοείς;
  • μου ακούστηκε και το εξέλαβα ως κακία
  • Δεν θέλω να μου μιλάς έτσι (όχι δεν μπορείς. δεν θέλω.)
  • μου ακούστηκε αρκετά συναισθηματικά φορτισμένο. υπάρχει κάτι άλλο από πίσω που χρειάζεται να συζητήσουμε;
  • πιστεύεις πως υπάρχει άλλος τρόπος να μου πεις αυτό που θες γιατί μου ακούστηκε κακεντρεχές;

Let’s Get Loud

Εάν ψάχνετε να δείτε κάτι για να περάσει ευχάριστα η ώρα ή απλά σας αρέσει η JLo μπορείτε να δείτε αυτό το σύντομο ντοκιμαντέρ που επικεντρώνεται στο 2019, όπου έκλεισε τα 50, και που εκείνη την αναφέρει ως τη χρονιά όπου όλα για όσα είχε δουλέψει μέχρι τότε, άρχισαν να συμβαίνουν. 

“Όλη μου τη ζωή πάλευα να ακουστώ, να με δουν και να με πάρουν στα σοβαρά” είναι το πρώτο που λέει για εκείνη. Αφού είδα το ντοκιμαντέρ διάβασα από περιέργεια κάποια άρθρα περισσότερο για να δω εάν αυτά που σκέφτηκα και ένιωσα συμπίπτουν με τις απόψεις άλλων.  Εάν και οι κριτικές σε καμία περίπτωση δεν ήταν ωμά φτηνές, έκανα στο μυαλό μου την εικόνα των δημοσιογράφων όταν έγραφαν τα σύντομα άρθρα που διάβασα: stiff upper lip ή ανεβασμένο φρύδι. “Γιατί κάποια σαν την Jennifer να τοποθετείται πολιτικά; γιατί επέλεξε να το κάνει τη στιγμή του super bowl; ένα δυναμικό σύμβολο του Χόλιγουντ με μια εμπνευσμένη ιστορία. Είναι αυτός ο λόγος για να παρακολουθήσετε το ντοκιμαντέρ; Εξαρτάται, από το αν είχε κερδίσει την αγάπη σας από την αρχή”. 

Προσωπικά, δυο πράγματα κρατάω από το ντοκιμαντέρ. Το ένα είναι αυτό που σκέφτηκα.

Ανεξάρτητα από το πόσο προσπαθούμε να χαρτογραφήσουμε την πορεία μας, πάντα θα εμφανίζονται μπροστά μας εμπόδια. Πολλές φορές τα εμπόδια θα είναι οι αποδοκιμασίες των άλλων, η κριτική τους, τα φτηνά κακεντρεχή τους σχόλια που θα αφορούν κυρίως την εμφάνισή μας, όποια δουλειά και αν κάνουμε. Οι άλλοι πάντα θα λένε και θα σκέφτονται διάφορα. Αυτά που επιλέγουν να σχολιάσουν και ο τρόπος που το κάνουν, περισσότερα λένε για εκείνους, παρά για εμάς.  Εμείς θα αποφασίσουμε αν θα μείνουμε καθηλωμένοι ή θα βρούμε έναν τρόπο να συνεχίσουμε να προχωράμε με σκληρή δουλειά αλλά και με το να μη νοιαζόμαστε για το τι σκέφτονται και με το να μάθουμε να αγνοούμε αυτά που δεν μπορούμε να ελέγξουμε, δηλαδή τις συμπεριφορές των άλλων. 

Το δεύτερο είναι αυτό που ένιωσα. Αυτό που είδα εγώ είναι έναν άνθρωπο να παλεύει ακόμα να βγάλει την ταμπέλα που της είχαν βάλει ως παιδί: όχι της τραγουδίστριας και όχι της έξυπνης.

Όρια στην εργασία – Μέρος Β

Υπάρχουν τρόποι που θα κάνουν την εργασιακή μας καθημερινότητα καλύτερη και περισσότερο οριοθετημένη;

Το τοξικό εργασιακό περιβάλλον καταβάλει τη συναισθηματική και ψυχική μας κατάσταση με αποτέλεσμα η ικανότητά το να είμαστε παρόντες και καλά στην προσωπική μας ζωή να επηρεάζεται σημαντικά. Ένα τέτοιο περιβάλλον στερείται από όρια γι’αυτό, πριν πάρουμε την απόφαση να αποχωρήσουμε ίσως να αξίζει η προσπάθεια και να θέσουμε κάποια όρια και να είμαστε συνεπείς σε αυτά για να μπορέσουμε να δούμε εάν οι αλλαγές που ίσως γίνουν, έχουν μακροχρόνια διάρκεια.

Για αρχή, μπορούμε να δοκιμάσουμε

– να ξεχωρίσουμε τους συναδέλφους που δεν συμπεριφέρονται με τοξικό τρόπο μιας και το πιθανότερο είναι πως σ’ένα τέτοιο περιβάλλον δεν είμαστε μόνοι. Το υποστηρικτικό πλαίσιο που θα μας προσφέρει στήριξη είναι κρίσιμο. Εάν θέλουμε να κρατήσουμε αποστάσεις υπάρχουν σύμβουλοι ή ψυχοθεραπευτές που μπορούμε να απευθυνόμαστε όπου εκεί μπορούμε όχι μόνο να μιλήσουμε με άνεση και ασφάλεια αλλά και να δούμε καθαρά τις επιλογές μας.

– να κρατάμε συγκεκριμένο, λεπτομερές αρχείο-εσωτερική αλληλογραφία για θέματα της δουλειάς (πράγμα που πρέπει να κάνουμε έτσι και αλλιώς). Ειδικά σε περιπτώσεις που αντιμετωπίζουμε άσχημες συμπεριφορές καλό θα είναι να μπορούμε να το τεκμηριώνουμε. Σε τυχόν κλιμάκωση του θέματος είναι σημαντικό να είμαστε προετοιμασμένοι και έτοιμοι να μας υποστηρίξουμε.

– να απευθυνθούμε στον άμεσα προϊστάμενό μας εάν δεν το έχουμε ήδη κάνει. Δεν έχει σημασία εάν γνωρίζει την κουλτούρα του οργανισμού ή εάν ο ίδιος δεν είναι μέρος το προβλήματος. Είναι σημαντικό να ενημερώνουμε, να εξαντλούμε όλα τα μέσα για να κάνουμε την καθημερινότητά μας καλύτερη. Ο τρόπος που θα τοποθετηθούμε είναι πολύ σημαντικός. κάποιες φορές περισσότερο και από το περιεχόμενο. μιλάμε για εμάς, τη δική μας δυσκολία και τι χρειαζόμαστε.

– να βρούμε την ταυτότητά μας εκτός δουλειάς με το να περνάμε χρόνο με δραστηριότητες, χόμπι ή έναν σκοπό σημαντικό για εμάς σίγουρα θα μας βοηθήσει να δούμε τα πράγματα στην πραγματική τους διάσταση. Το επάγγελμά μας δεν καθορίζει την ταυτότητά μας.

– εάν τα πράγματα έχουν γίνει πραγματικά αφόρητα, ίσως έχει έρθει η ώρα να σχεδιάσουμε στρατηγική εξόδου με το να αναζητήσουμε άλλες ευκαιρίες εργασίας.

Επειδή βρεθήκαμε σε μια δύσκολη συνθήκη δεν σημαίνει πως δεν έχουμε επιλογές ή πως ήρθε το τέλος της καριέρας μας. Εάν κανένας τρόπος δεν μας βοηθήσει, τουλάχιστον θα ξέρουμε πως κάναμε το καλύτερο δυνατό για να βελτιώσουμε τη ζωή στο γραφείο.