Οι γιορτές είναι μια εποχή με φως, ζεστασιά και χαρά. Όμως, για όσους έχουν βιώσει μια απώλεια, οι μέρες αυτές μπορεί να φέρουν στην επιφάνεια ένα βαθύ αίσθημα κενού. Οι αναμνήσεις από αγαπημένα πρόσωπα που δεν είναι πια μαζί μας γίνονται πιο έντονες και μπορεί να νιώθουμε νοσταλγία και θλίψη. Και είναι εντάξει να νιώθουμε έτσι. Είναι εντάξει να μας λείπουν. Η απώλεια είναι μια από τις βαθύτερες ανθρώπινες εμπειρίες και οι γιορτές δεν είναι ανάγκη να λειτουργούν ως πίεση για να κρύψουμε τον πόνο μας πίσω από ένα ψεύτικο ή με το ζόρι χαμόγελο.

Το να θυμόμαστε τις στιγμές που ζήσαμε με όσους αγαπήσαμε, να ανακαλούμε τις φωνές και τα γέλια τους, μπορεί να μας βοηθήσει να νιώσουμε ότι συνεχίζουν να είναι μέρος της ζωής μας, με έναν διαφορετικό τρόπο. Και για εκείνους που είναι ακόμα μαζί μας αλλά δεν είναι πια ίδιοι, ίσως λόγω μιας ασθένειας, μπορούμε να δώσουμε χώρο στις μνήμες του παρελθόντος, τιμώντας αυτό που ήταν κάποτε, ενώ ταυτόχρονα ίσως να βρούμε έναν τρόπο να συνδεθούμε έστω και για λίγο στο παρόν.

Κάποιες φορές, μικρές πράξεις συμβολισμού μπορούν να μας δώσουν παρηγοριά. Ένα κερί που ανάβουμε για εκείνους, ή και μια απλή σκέψη με ευγνωμοσύνη για τον χρόνο που είχαμε μαζί τους. Αυτές οι πράξεις δεν αλλάζουν την απουσία, αλλά μας βοηθούν να αισθανθούμε ότι υπάρχει μια σύνδεση που ο χρόνος και η απόσταση δύσκολα μπορεί να τη σβήσει.

Και αν η θλίψη μοιάζει αβάσταχτη, μπορούμε να θυμόμαστε πως οι γιορτές δεν είναι μόνο για την τέλεια εικόνα της χαράς. Είναι και για όλα όσα μας κάνουν ανθρώπους: τη μνήμη, την απώλεια, την αγάπη. Στην απώλεια υπάρχει χώρος για να ανακαλύψουμε πώς να αγαπάμε ξανά ακόμα κι αν αυτή η αγάπη έχει πάρει μια διαφορετική μορφή.

Η άδεια θέση στο τραπέζι μπορεί να είναι μια υπενθύμιση της απουσίας, αλλά είναι και ένας φόρος τιμής στην αξία που είχε αυτός ο άνθρωπος στη ζωή μας. Και η αγάπη που μας συνδέει μαζί του παραμένει, ακόμα και αν τώρα παίρνει τη μορφή της ανάμνησης.