Ένας τρόπος που μπορεί να μας βοηθήσει να καταλάβουμε συμπεριφορές των άλλων -ή και  δικές μας- είναι να σταθούμε και να φανταστούμε πώς ήταν οι άλλοι και πώς ήμασταν και εμείς ως παιδιά. Τι μπορεί να σημαίνει όταν ένας ενήλικας ταλαιπωρείται από χαμηλή αυτοεκτίμηση, κρίσεις άγχους, κριτικής προς τους άλλους, αστάθεια στη διάθεση; 

Το πιθανότερο είναι πως το “εκπαιδευτικό σύστημα” είχε βασικές ελλείψεις. Μαθήματα που είχαν να κάνουν με τα όρια, τον θυμό, τον τρόπο φροντίδας του εαυτού μας, ήταν για διάφορους λόγους ανεπαρκή και αυτό φαίνεται από τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζουμε ως ενήλικες. Δυσκολευόμαστε γιατί δεν μάθαμε κάποια πράγματα όταν θα μπορούσαμε και θα έπρεπε να τα είχαμε μάθει. Όχι δύσκολα μαθήματα όπως τα μαθηματικά ή τα γαλλικά, αλλά ουσιώδη, ζωτικής σημασίας μαθήματα όπως πίστη στον εαυτό μας, όρια, την έκφραση θυμού, την ουσιαστική φροντίδα του εαυτού μας. Στην ενότητα αυτοεκτίμηση ο “δάσκαλος” μπορεί να είχε την προσοχή του περισσότερο σε κάποιο άλλο παιδάκι, ή μπορεί και ο δικός του “δάσκαλος” να μην ήταν σε αυτό το μάθημα επαρκής. Έτσι “φρόντισε” ότι δεν θα καταλάβουμε ποτέ κάτι σπουδαίο όπως για το πώς να αντέχουμε την ίδια μας την ύπαρξη. 

Αυτό μπορεί να συνέβαινε και με άλλα μαθήματα και έτσι προχωρήσαμε στη ζωή μας με βασικά κενά. Δυστυχώς, τα κενά στα συναισθηματικά μαθήματα τείνουν να μην σηματοδοτούν την απουσία τους πολύ καθαρά. Μπορεί να χρειαστεί χρόνος για να αποκτήσουμε επίγνωση ότι έχουμε κενά, έστω και μικρά και αυτό γιατί οι ελλείψεις μας, οι δυσλειτουργίες μας, γίνονται δεύτερη φύση. 

Εάν κάποιος θέλει πραγματικά να καλύψει τα κενά του στα μαθηματικά σίγουρα θα βρει πολλούς καλούς δασκάλους που θα τον βοηθήσουν. Πού μπορεί όμως κάποιος να μάθει την πίστη στον εαυτό του; Πού διδάσκεται η τέχνη να μάθει κάποιος να οριοθετείται; τον τρόπο να εκφράζει τον θυμό του; Πώς μπορεί κάποιος να μας μιλήσει για την ενότητα “ηρεμία, αγάπη” που ο “δάσκαλος” δεν είχε αρκετή μεταδοτικότητα; Πώς θα μοιάζουν άραγε τα μαθήματα σε αυτά τα θέματα;

Το τραύμα είναι και μια μορφή μαθησιακής παύσης. Εάν όμως το θέλουμε, έχουμε τη δυνατότητα να αντιληφθούμε τα συναισθηματικά μας κενά και με πείσμα, δέσμευση προς τον εαυτό μας και εφευρετικότητα να διορθώσουμε αυτά που έχουμε στερηθεί.