
Η δυσκολία να συγχωρήσουμε τον εαυτό μας για τα λάθη μας συνήθως βασίζεται σε ασταμάτητες συνήθως σκέψεις του πόσο τελικά θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί δύσκολες καταστάσεις. Επιστρέφουμε εμμονικά ξανά και ξανά στα λάθη και τις παραλείψεις, συγκρίνοντας αυτό που συνέβη με αυτό που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, αν δεν είχαμε υπάρξει τόσο αμελείς με εμάς και φοβιτσιάρηδες. Κατηγορούμε τον εαυτό μας, μας κρίνουμε ασταμάτητα βιώνοντας ένα πολύ δύσκολο παρόν ενώ ίσως είχαμε εναλλακτική που πλέον έχει χαθεί.
Δεν θα έπρεπε ποτέ να είχαμε στείλει εκείνο το μήνυμα, δεν θα έπρεπε ποτέ να είχαμε εμπλακεί με εκείνο το άτομο, θα έπρεπε να είχαμε ακούσει πιο προσεκτικά τη συμβουλή ενός δικού μας ανθρώπου, θα έπρεπε να ήμασταν συνεπείς με τις ιατρικές μας εξετάσεις.
Γιατί δεν είχαμε μεγαλύτερη διορατικότητα; Γιατί δεν δείξαμε περισσότερη αυτοσυγκράτηση; Γιατί αμελήσαμε τον εαυτό μας, την υγεία μας ενώ είμαστε τόσο φροντιστικοί με τους άλλους; Όσο δεν βρίσκουμε απαντήσεις σ’αυτά τα ερωτήματα τόσο αυτά συνεχίζουν να είναι συνέχεια στο μυαλό μας με τρόπο βασανιστικό και τιμωρητικό. Ο θυμός και η θλίψη προς τον εαυτό μας δεν θα σταματήσουν όσο συγκρίνουμε τις δικές μας παραλείψεις και επιλογές με τις άψογες -ή τουλάχιστον αυτό υποστηρικτικές επιλογές των άλλων-.
Αν θέλουμε να αποφύγουμε το δριμύ κατηγορώ προς τον εαυτό μας, ίσως βοηθήσει να βρούμε μια άλλη προσέγγιση. Δεν μπορούμε να εξηγούμε συνέχεια τα λάθη μας βάζοντας στο μικροσκόπιο τις αδυναμίες του χαρακτήρα μας. Τα κάναμε θάλασσα επειδή είμαστε άνθρωποι, που αυτό σημαίνει ότι κάποιες φορές πορευόμαστε στη ζωή χωρίς τη γνώση και την εμπειρία που χρειάζονται για να μας εξασφαλίσουν μια ήρεμη, καλή ζωή.
Κάνουμε κακό στον εαυτό μας όταν συγκρινόμαστε μόνο με όσους έχουν πετύχει περισσότερο. Έτσι χάνουμε την εικόνα ότι πολλοί άλλοι έχουν υποφέρει εξίσου ή και περισσότερο. Η ζωή σπάνια είναι εύκολη δεν χρειάζεται να προσθέτουμε άλλο πόνο συγκρίνοντας συνεχώς. Δεν βοηθάει να ταυτιζόμαστε με ανθρώπους που μοιάζουν εξωτερικά (ηλικία, μόρφωση) αλλά είχαν τελείως διαφορετική αφετηρία: άλλες εμπειρίες, άλλες δυσκολίες. Να δείχνουμε στον εαυτό μας συμπόνια, αναγνωρίζοντας τις δικές μας δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε.
Ένας βαθμός μεταμέλειας μπορεί μερικές φορές να είναι χρήσιμος. Μπορεί να μας βοηθήσει να αποτιμήσουμε τα λάθη μας και να αποφύγουμε τα χειρότερα σφάλματα την επόμενη φορά, εάν έχουμε μια δεύτερη ευκαιρία. Όμως η ανεξέλεγκτη αυτοκριτική δεν εξυπηρετεί κανέναν σκοπό και πολλές φορές είναι μια πολυτέλεια που δεν μπορούμε να αντέξουμε. Μπορεί να είμαστε ανόητοι, αμελείς, αλλά αυτό δεν μας κάνει κακούς, απλώς επιβεβαιώνει ότι ανήκουμε στο ανθρώπινο είδος, γεγονός για το οποίο αξίζουμε απεριόριστη συμπόνια και κατανόηση.