Έχουν ειπωθεί και γραφεί πολλά για το φόβο. Ο φόβος είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα όπως όλα τα υπόλοιπα που είναι απαραίτητο να υπάρχει ώστε να μας προφυλάσσει από πιθανούς κινδύνους. Είναι όμως σημαντικό να κάνουμε τον διαχωρισμό από το άγχος.
Ο φόβος σχετίζεται με υπαρκτούς κινδύνους και από αυτούς μας προστατεύει, ενώ το άγχος έχει συχνά να κάνει με φανταστικούς κινδύνους ή καταστάσεις, το οποίο πυροδοτείται ή από ένα τραυματικό γεγονός που μας έχει συμβεί ή επειδή κάποιος μας έχει φοβίσει λέγοντάς μας συνέχεια πως πρέπει να μείνουμε μακριά από μια κατάσταση.
Αυτός ο διαχωρισμός μας βοηθάει να αντιλαμβανόμαστε τη διαφορά μεταξύ αυτού που συμβαίνει πραγματικά στον κόσμο και αυτού που συμβαίνει στις σκέψεις μας για τον κόσμο. Όμως, εάν ο φόβος δεν είναι γεγονός τι είναι; γιατί καταλαμβάνει τόσο χώρο στο μυαλό μας και γιατί μας βάζει διαρκώς εμπόδια; Οι φόβοι που εάν κάνουμε ένα reality check και δούμε πραγματικά πως είναι υπερβολικοί και δεν έχουν να κάνουν με το “εδώ” και “τώρα”, τις τωρινές συνθήκες της ζωής μας, είναι αυτοί οι φόβοι που μπορούμε να τους πούμε φόβους σκιάς. Είναι σκιές παλαιών, επώδυνων γεγονότων -κυρίως της παιδικής και εφηβικής ηλικίας- που ρίχνουν τη σκιά τους στην ενήλικη ζωή μας.
Πώς όμως μπορούμε να αναγνωρίσουμε τους αρχικούς μας φόβους; Μπορούμε να καταλάβουμε αρκετά σχετικά με αυτούς τους φόβους εξερευνώντας τον τρόπο που φοβόμαστε στο σήμερα γιατί οι ενδείξεις για το τι συνέβη στο παρελθόν βρίσκονται στις τρέχουσες ανησυχίες μας.
Ας υποθέσουμε πως στη δουλειά μας πολύ συχνά νιώθουμε αμφιβολία για τις γνώσεις μας, τις ικανότητές μας και φοβόμαστε πως έχουμε κάνει κάτι λάθος. Αισθανόμαστε ένα διαρκές άγχος και φόβο πως θα αποκαλυφθεί η ανεπάρκειά μας και θα χάσουμε τη δουλειά μας, ακόμα και αν αυτή η πιθανότητα δεν έχει κάποια βάση. Ας υποθέσουμε πως επειδή στις κοινωνικές συναναστροφές δυσκολευόμαστε πιστεύουμε πως οι άλλοι μας βρίσκουν βαρετούς και φοβόμαστε πως θα μας αποκλείουν κοινωνικά. Ας υποθέσουμε πως θέλουμε να προσεγγίσουμε έναν άνθρωπο που μας ενδιαφέρει αλλά φοβόμαστε πως αυτή η προσέγγιση θα αντιμετωπιστεί με χλευασμό και αδιαφορία.
Πιστεύουμε πως αυτοί οι φόβοι είναι αληθινοί και πως έτσι θα συμβεί. Ωστόσο, εάν έχουμε κουραστεί με αυτόν τον τρόπο διαχείρισης και θέλουμε να δοκιμάσουμε κάτι διαφορετικό, αυτό που μπορούμε αρχικά να κάνουμε είναι να προσπαθήσουμε να συνδέσουμε τους φόβους που αισθανόμαστε στο τώρα με κάτι παλιό και να αναρωτηθούμε:
– Πότε νιώσαμε πως δεν ανήκουμε σε μια ομάδα; είτε μικρή ομάδα (π.χ.οικογένεια) είτε μεγαλύτερη (π.χ. σχολείο)
– Πόσο συχνά ακούγαμε μπράβο; πόσο είχαμε την αποδοχή των σημαντικών άλλων μόνο όταν η απόδοσή μας στο σχολείο ήταν ικανοποιητική;
– Πότε νιώσαμε ότι πήραμε απόρριψη και κοροϊδία όταν εκφράσαμε τα συναισθήματά μας στον άνθρωπο που θέλαμε να έρθουμε πιο κοντά;
Το πιθανότερο είναι πως θα θυμηθούμε γεγονότα που στο ‘τότε’ είχαμε στεναχωρηθεί, είχαμε ντραπεί, είχαμε πάρει κριτική, είχαμε ματαιωθεί ή φοβηθεί. Τότε, ως παιδιά δεν είχαμε επιλογές και δεν είχαμε τις γνωστικές λειτουργίες που έχουμε ως ενήλικοι. Ως ενήλικοι μπορούμε να κάνουμε συνδέσεις, να έχουμε επίγνωση εάν κάτι που αισθανόμαστε στο σήμερα είναι όντως πραγματικό ή ένας παλιός φόβος. Έχουμε την επιλογή να κάνουμε κάτι διαφορετικό, να αλλάξουμε τρόπους.
Οι φόβοι μας, οι πόνοι μας, το άγχος μας, θέλουν να γίνουν γνωστά και όσο λιγότερο αντέχουμε ή αποφεύγουμε να τα γνωρίσουμε, τόσο περισσότερο θα προσκολλώνται στο παρόν και σε θέματα που τους μοιάζουν, μέχρι να αποφασίσουμε να τους δώσουμε προσοχή και να τα γνωρίσουμε.
Analyse this #not 