Eκτός προγράμματος (αλλά επίκαιρο)-Μέρος Δεύτερο

Πέρα από το καθαρά προσωπικό κίνητρο που είχα για τη προχθεσινή διάλεξη, αμέσως μετά ακολουθούσε το επαγγελματικό κίνητρο.  Να μπορέσω να ενσωματώσω αυτά που άκουσα, στη θεραπευτική διαδικασία.  Η αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής ήταν γεμάτη και η Emmy van Daurzen συγκρατημένα εμψυχωτική και στηρικτική.  Λόγω της προσέγγισής της -υπαρξιακή ψυχοθεραπεύτρια- ακούσαμε αρκετές φιλοσοφικές έννοιες. Θα σταθώ σ’αυτά που κράτησα εγώ και είναι σημαντικά για μένα.

Η ζωή δεν έχει να κάνει ουσιαστικά με την ευτυχία. Η καθημερινότητα είναι συνήθως ένας δρόμος γεμάτος ύπουλα, απατηλά εμπόδια όπου καθένας από εμάς συναντά πολλές λύπες, χαρές και άλλα ανάμεικτα συναισθήματα.  Είμαστε εκτεθειμένοι σε αναπόφευκτες απώλειες και απογοητεύσεις, τις οποίες πρέπει να αντιμετωπίσουμε προκειμένου να ελευθερώσουμε το δρόμο και να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο τις υπόλοιπες επιλογές και ευκαιρίες.

Το “μυστικό” είναι να απολαύσουμε αυτή την περίπλοκη διαδικασία με το να την τιθασεύσουμε και όχι με το να βρεθούμε στο έλεός της ή να απελπιστούμε.  Δεν είναι καλό να την παρουσιάζουμε σαν ένα απλό, διασκεδαστικό παιχνίδι, δίνοντάς του μια ρομαντική διάσταση και κάνοντάς το να φαίνεται σαν ευχάριστη εκδρομή. Οι δυσκολίες είναι συνυφασμένες με τη ζωή. Ορισμένοι άνθρωποι είναι πιο δυνατοί από άλλους και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κάποιοι είμαστε περισσότερο ευάλωτοι στο να νιώθουμε σύγχυση και απελπισία.  Κάποια γεγονότα θα μας βγάλουν από την ησυχία, την ηρεμία και την άνετη ζωή που σκεφτόμαστε ότι θα θέλαμε να απολαμβάνουμε.

Είναι δύσκολο να αποδεχθούμε κάτι τέτοιο, δεν μας αρέσει και έτσι σπαταλάμε πολύ χρόνο προσπαθώντας να υποκριθούμε ότι μπορούμε να απαλλαγούμε απο αυτές τις δυσάρεστες πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης. Είναι η στιγμή που αρκετός κόσμος ξεκινάει ψυχοθεραπεία και έρχεται με επίμονες ερωτήσεις όπως “πότε θα μου περάσει ή “πες μου τι να κάνω”

Για μένα, η αποδοχή είναι ο μισός δρόμος. Να αποδεχθώ τη δυσκολία μου, τον περιορισμό μου. Να σταματήσω να προσπαθώ να διώξω κάθε δύσφορο και ενοχλητικό συναίσθημα. Εάν δεν περάσω μέσα από τον πόνο, πώς θα βγω; όσο πιο πολύ αντιστέκομαι σ’αυτό που μου συμβαίνει, τόσο περισσότερο μένω καθηλωμένη.

Η Έμυ ανέφερε να μην εστιάζουμε στο τι πηγαίνει στραβά σ’ένα άτομο, αλλά στο τι είναι αυτό που πηγαίνει καλά και το κάνει να θέλει να μάθει να αντιμετωπίζει καλύτερα τα προβλήματά του.   Ποιες είναι οι προσωπικές πηγές μου και τα ταλέντα που επιστρατεύω προκειμένου ν’αντιμετωπίσω τις δυσκολίες μου;

Με βοηθάει πολύ να θυμάμαι τις επιτυχίες μου στο τώρα και στο παρελθόν, να τις ανακαλώ και να προσπαθώ να επιλύω ότι με ταλαιπωρεί με κάποια προθυμία.
Το να ξεπερνάμε μια δυσκολία, ένα τραύμα δημιουργεί μια νέα αίσθηση εμπιστοσύνης στον εαυτό μας, στους άλλους και στη ζωή, καθώς πιστεύουμε ότι αφού μπορέσαμε να ξεπεράσουμε κάτι τέτοιο, τότε όλα μπορούν να ξεπεραστούν.

Απαντώντας στην ερώτηση που της έκαναν για το πως εκείνη αντιμετωπίζει δύσκολες καταστάσεις και εάν έχει αλλάξει ο βαθμός ο οποίος την επηρεάζουν οι δυσκολίες είπε “Πάντα λέω, μακάρι να μην είναι μια μεγάλη δυσκολία. Μακάρι να μην πονέσω πολύ γιατί φοβάμαι ότι δεν θα μπορέσω να σταθώ πάλι στα πόδια μου. Όμως, παρόλο που έχω μεγαλώσει αρκετά, έχω αναπτύξει μεγαλύτερες αντοχές και αναγνωρίζω ότι η ζωή κάνει κύκλους και έχει φυσιολογικά σκαμπανεβάσματα”

Κάθε τέλος, μια αρχή

Για κάποιους είναι απλά αλλαγή του χρόνου. Για άλλους, η καινούργια χρονιά συμβολίζει το ξεκίνημα ενός καλύτερου αύριο, οπότε υπάρχει καλύτερη ευκαιρία για να κάνει κάποιος μια νέα αρχή;

Διάβαζα πριν λίγες μέρες μια έρευνα η οποία έδειχνε ότι μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου, το 75% των υποσχέσεων που δίνουμε για τη νέα χρονιά έχουν ήδη ξεχαστεί και μέχρι το Φεβρουάριο, το ποσοστό θα ξεπεράσει το 90%.

Εάν κρίνω από μένα, ισχύει -με κάποιες λαμπρές εξαιρέσεις- οπότε ποιος ο λόγος να δίνει κάποιος υποσχέσεις στον εαυτό του τις οποίες δεν πρόκειται να τηρήσει; το περίεργο είναι ότι έχω γνωρίσει πολλούς ανθρώπους οι οποίοι όταν πρόκειται να τηρήσουν υποσχέσεις που αφορούν άλλους είναι συνεπέστατοι, ενώ όταν πρόκειται για τους ίδιους, δυσκολεύονται πολύ.

Γιατί είναι τόσο δύσκολο να τηρούμε τις υποσχέσεις που δίνουμε στον εαυτό μας; Για μένα, το “πρέπει” και το “υποχρεωτικό” λειτουργεί κατασταλτικά.  Παρόλο που γνωστικά πάντα έβγαζαν νόημα και οι προθέσεις μου ήταν οι καλύτερες για εκείνη την εποχή, αυτό δεν ήταν αρκετό για να με κάνουν να “δεσμευτώ”. Ναι, ήθελα ν’αλλάξω γιατί χωρίς αλλαγή, ήμουν σίγουρη ότι θα παραμείνω όπως ήμουν, θα έκανα πράγματα με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και με τα ίδια αποτελέσματα. Όποιος έχει προσπαθήσει να αλλάξει τον τρόπο που σκέφτεται, που αισθάνεται, ή κάποια συμπεριφορά του, γνωρίζει πόσο δύσκολο είναι και πόση ματαίωση μπορεί να βιώσει.

Έτσι λοιπόν, αποφάσισα, για πρώτη φορά να το κάνω κάπως αλλιώς.  Κάπως διαφορετικά.  Να μη δώσω υπόσχεση. Να μη με δεσμεύσω με πρέπει αλλά με θέλω. Να ζω τη ζωή παρά να συζητώ γι’αυτήν. Να δρω και να βιώνω, παρά να αναλύω.  Να επικεντρώνομαι περισσότερο στην εμπειρία, παρά στη σκέψη.  Να ζω στο τώρα αντί να αναλύω το παρελθόν. Να βιώσω το υπαρξιακό παράδοξο, όπου η αλλαγη συμβαίνει, όταν γινόμαστε αυτό που είμαστε και όχι, όταν προσπαθούμε να γίνουμε αυτό που δεν είμαστε.  Αυτές είναι οι φετεινές υποσχέσεις στον εαυτό μου:-)

Καλή Χρονιά