Ενδείξεις ότι η ψυχοθεραπεία έχει αποτέλεσμα

Posted on by
Reply

Μια από τις πιο συχνές ερωτήσεις είναι μετά από πόσο καιρό μπορεί να δει κάποιος αποτέλεσμα με την ψυχοθεραπεία. Είναι μια συνηθισμένη ερώτηση που είναι δύσκολο να απαντηθεί μιας και η διαδικασία και η αλλαγή δεν είναι είναι γραμμική και πολλές φορές μπορεί να μοιάζει με τρενάκι του λούνα παρκ. Παρόλα αυτά υπάρχουν αρκετές ενδείξεις ότι η ψυχοθεραπεία έχει αποτέλεσμα:

  • Οριοθετούμαστε με μεγαλύτερη ευκολία χωρίς να αισθανόμαστε συνέχεια ενοχικά
  •  Αποδεχόμαστε πως οι κακές μέρες δεν θα διαρκέσουν για πάντα
  • Δεν κατηγορούμε τον εαυτό μας για όλα όσα συμβαίνουν
  • Αρχίζουμε να αναγνωρίζουμε και να αισθανόμαστε χαρούμενοι και ίσως περήφανοι για όσα έχουμε καταφέρει
  • Αναγνωρίζουμε τι πυροδοτεί τα θέματά μας
  • αρχίζουμε και αποδεχόμαστε όλα μας τα συναισθήματα και μπορούμε να τα ονομάζουμε και να τα εκφράζουμε χωρίς να φοβόμαστε
  • αποκτάμε περισσότερες δεξιότητες για να ανταπεξερχόμαστε στην καθημερινότητά μας
  • κρίνουμε λιγότερο τον εαυτό μας και τους άλλους και γενικά ασχολούμαστε περισσότερο με τη δική μας ζωή
  • παίρνουμε αποφάσεις για τον εαυτό μας χωρίς να ρωτάμε τη γνώμη των άλλων και νιώθουμε ελεύθεροι
  • μαθαίνουμε νέους, αποτελεσματικότερους τρόπους επικοινωνίας και χαιρόμαστε όταν τους χρησιμοποιούμε
  • μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε τη δυσφορία μας με τρόπους πιο υποστηρικτικούς από παλιά
  • τα όποια συμπτώματα αρχίζουν να υποχωρούν και μαθαίνουμε να φροντίζουμε τον εαυτό μας  

Εργαλεία της ψυχής

Posted on by
Reply

Το ντοκιμαντέρ αυτό, επιβεβαιώνει το πόσο πολύ η θεραπευτική σχέση έχει γίνει πλέον κομμάτι της ποπ κουλτούρας καθώς γύρω από αυτήν βλέπουμε να χτίζονται λογοτεχνικές και κινηματογραφικές αφηγήσεις. Το γεγονός αυτό δείχνει αφενός ότι αυτή η σχέση είναι αντιληπτή από το ευρύ κοινό ως εξαιρετικά σημαντική και αποτελεί κλειδί για τη θεραπεία, αφετέρου όμως, η μυθοποίησή της δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για τη δημιουργία μύθων και λανθασμένων αντιλήψεων για τη σχέση αυτή.

O ηθοποιός Jonah Hill κάνει χρόνια ψυχοθεραπεία με τον ψυχίατρο Phil Stutz ο οποίος μαζί με τον M. Barry έγραψαν ένα βιβλίο -στα ελληνικά έχει τίτλο “τα εργαλεία της ψυχής”- όπου με διάφορες ασκήσεις-μεθόδους μετατρέπουν τα προβλήματα σε εργαλεία που εισχωρούν στη δύναμη του ασυνείδητου και -σύμφωνα με την περιγραφή στο οπισθόφυλλο του βιβλίου- τα εμπόδια γίνονται ευκαιρίες για να βρούμε δύναμη και κουράγιο, αποφασιστικότητα και δημιουργικότητα.

Στο ντοκιμαντέρ μας παρουσιάζονται αυτά τα εργαλεία αλλά κυρίως παρακολουθούμε να αποκαλύπτουν πτυχές της καταγωγής τους, των οικογενειών τους, των σχέσεων και των αντιλήψεων για τον εαυτό τους που τους απασχολούν και τους επηρεάζουν μέχρι και σήμερα.

Είναι σύντομο και έχει ενδιαφέρον. Προσωπικά σε κάποια σημεία συγκινήθηκα, σε άλλα σκέφτηκα τη σχέση μου με τον δικό μου ψυχοθεραπευτή και σε άλλα βάρυνα.

Ο λόγος που επέλεξα αυτό το απόσπασμα (το οποίο δυστυχώς δεν κατάφερα να ανεβάσω εδώ αλλά μπορείτε να πατήσετε εδώ) είναι γιατί αυτό που βλέπω πολύ συχνά στους θεραπευόμενούς μου αλλά και γενικά παρατηρώ, είναι η διαδεδομένη αντίληψη πως η επιτυχία και η ευτυχία-σε όλους τους τομείς και για το οτιδήποτε- είναι γραμμική. Πρόκειται φυσικά για μια διαστρεβλωμένη αντίληψη που μπλοκάρει και παραλύει όλους τους ανθρώπους όταν έχουμε την προσδοκία πως αυτή τη φορά, τα πράγματα θα είναι διαφορετικά, πιο ξεκούραστα, πως δεν θα χρειαστεί να παλέψουμε και πως κάποτε αυτό θα σταματήσει.

Όπως λέει και ο Stutz, το μόνο σίγουρο είναι πως τρια πράγματα θα μας ακολουθούν για πάντα: “ο πόνος, η αβεβαιότητα, η συνεχής δουλειά” και κανείς δεν είναι ποτέ ελεύθερος από αυτά.

Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών

Posted on by
Reply

Μέσα στο συρμό του μετρό του Λονδίνου πριν λίγους μήνες είδα αυτή τη διαφήμιση. Ένα χέρι που στα ακροδάχτυλά του έχει σπάγγους που καταλήγουν στα πόδια και στα χέρια ενός γυναικείου σώματος παραπέμποντας σε μαριονέτα. “Όταν ένας θύτης ελέγχει τα οικονομικά σου, ελέγχει και σένα”. 

Η ενδοοικογενειακή οικονομική κακοποίηση η οποία συζητείται πιο σπάνια, σχεδόν πάντα συμβαδίζει με την ενδοοικογενειακή βία. Η οικονομική βία είναι η στέρηση πόρων, ευκαιριών, αγαθών και υπηρεσιών που αποσκοπεί στον έλεγχο της συντρόφου προκειμένου να αισθανθεί ανίσχυρη και αδύναμη να εγκαταλείψει την κακοποιητική σχέση.

Ασκείται με πολλούς τρόπους: Με τη στέρηση του δικαιώματος για οικονομική αυτονομία δηλαδή με την απαγόρευση ή παρεμπόδιση στην εργασία. Με τον έλεγχο των περιουσιακών στοιχείων και του εισοδήματος του θύματος δηλαδή ο θύτης μπορεί να αποσπά τον μισθό της συντρόφου του ή να αρνείται την κατά βούληση αξιοποίησή του, να την αποκλείει από χρηματοπιστωτικούς πόρους (π.χ. να παρακράτηση τραπεζικής κάρτας), να την εξαναγκάζει άμεσα ή έμμεσα να πάρει δάνειο στο όνομά της, να μην της επιτρέπει την  πρόσβαση στο οικογενειακό εισόδημα ή να αποφασίζει για κοινούς πόρους χωρίς την ενημέρωση της. Τέλος περιλαμβάνει την αποστέρηση του θύματος από αναγκαία εισοδήματα για την κάλυψη των βασικών του αναγκών.

Μπορεί να συμβεί στον καθένα με άμεσο ή έμμεσο τρόπο. Το πιο συνηθισμένο παράδειγμα είναι η παρενόχληση του θύματος στον εργασιακό του χώρο και πολύ συνηθισμένη τακτική κατά τη διάρκεια της πανδημίας η σωματική ή ψυχολογική κακοποίηση πριν από διαδικτυακές συναντήσεις ώστε το θύμα να εμφανίζεται απροετοίμαστο και αποσπασμένο, ή απλά να κάνει φασαρία κατά τη διάρκεια της συνάντησης. Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο συνεχής έλεγχος ακόμα και για τα πιο μικρά πράγματα. π.χ. “γιατί χρησιμοποιείς τόσο πολύ απορρυπαντικό για τα ρούχα;” Το εξαναγκαστικό χρέος όχι μόνο με άμεσο τρόπο (απειλές για τη ζωή του θύματος ή των παιδιών) αλλά και με έμμεσο τρόπο π.χ. “θα χάσω τη δουλειά μου, πιέζομαι τόσο πολύ, δεν αντέχω” είναι ένας από τους πιο περίπλοκους τρόπους οικονομικής εκμετάλλευσης καθώς δύσκολα αποδεικνύεται πως έγινε υπό καθεστώς πίεσης ή απειλής.

Η συνειδητοποίηση ενός ανθρώπου ότι καοποιείται είναι από μόνη της ένας βαθύς υπαρξιακός πόνος. Ένα σχέδιο απόδρασης είναι εφικτό αλλά απαιτεί σχεδιασμό και προσοχή για την ασφάλεια όχι μόνο του θύματος αλλά και των παιδιών, εάν υπάρχουν.

Στους παρακάτω συνδέσμους θα βρείτε πολλές πληροφορίες.

Συμβουλευτικά Κέντρα
Ταυτότητα

Παγκόσμια ημέρα άντρα

Posted on by
Reply

Μέχρι πρόσφατα μεγάλος αριθμός Ελλήνων ανδρών γαλουχήθηκαν για να γίνουν σκληροί και δυνατοί αποφεύγοντας να έχουν επαφή με όποιο συναίσθημα θα τους θύμιζε πόσο ευάλωτη και αδύναμη μπορεί να είναι η ανθρώπινη φύση τους. Σαν πατεράδες θα ήταν συναισθηματικά απόντες και σαν γιοί θα άκουγαν συχνά ‘οι άντρες δεν κλαίνε’.

Σήμερα τα μηνύματα είναι κάτι ανάμεσα στο παλιό και το καινούργιο, δημιουργώντας σύγχυση, μπέρδεμα και αγωνία. Αρκετοί άντρες αναρωτιούνται για τον τρόπο που ‘πρέπει’ να συμπεριφέρονται και είτε καταλήγουν να αναπαράγουν τα ήδη υπάρχοντα ανδρικά πρότυπα, ή απομακρύνονται και έχουν μια παθητική και αμήχανη συμπεριφορά. Μπορούμε να φανταστούμε πόσο επιζήμια για την ψυχική και σωματική υγεία είναι το μπέρδεμα και η καταστολή των συναισθημάτων.

Η δημιουργία μιας προσωπικής ταυτότητας που υπερβαίνει την στερεοτυπική θα μας επιτρέψει, θα μας βοηθήσει να προσεγγίσουμε την ανθρώπινη ύπαρξη και το συναίσθημα που δεν έχει φύλο, ηλικία, γλώσσα ή θρησκεία.

βγες από το κεφάλι σου

Posted on by
Reply

Πόσο μας βοηθάει να σκεφτόμαστε υπερβολικά ή να υπεραναλύουμε μια κατάσταση ή μια συμπεριφορά και να ανακυκλώνουμε τις ίδιες σκέψεις ξανά και ξανά;  Είναι αλήθεια πως η εμπειρία είναι πολύτιμος δάσκαλος και η εφαρμογή της σ’ένα τρέχον πρόβλημα μπορεί να είναι ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο. Ωστόσο, το να εστιάζω στο μετά ή στο πριν και μάλιστα εμμονικά, κάθε άλλο παρά βοηθητικό είναι. Τα συναισθήματα ανησυχίας και φόβου μεγαλώνουν και συνοδεύονται από συμπεριφορές αναποφασιστικότητας και παράλυσης.

Το πιο ισχυρό αντίδοτο στις συνεχόμενες και ατελείωτες σκέψεις που δεν βγάζουν πουθενά, είναι  η ικανότητα να είμαστε παρόντες στο εδώ και τώρα. Αυτή μας η ικανότητα περιορίζεται σημαντικά από όλους τους συναισθηματικούς μαγνήτες όχι μόνο του παρελθόντος, αλλά και του μέλλοντος: το φόβο, την αγάπη, τη ντροπή, τη λύπη, τη φαντασία. Το να μένουμε στο τώρα είναι κάτι που μαθαίνεται. Όταν είμαστε παρόντες στο τώρα, έχουμε πολύ λιγότερες πιθανότητες να μπούμε σε φαύλο κύκλο σκέψεων του στυλ “τι θα γινόταν εάν” ή “τι να εννοούσε όταν είπε αυτό”.

To εδώ και τώρα εμπεριέχει τα πάντα. Αναμνήσεις, όνειρα, σκέψεις, προγραμματισμός, στοχασμός. Κάποιες δραστηριότητες που θα μας βοηθήσουν να φύγουμε από τις σκέψεις μας και να μείνουμε στο εδώ και τώρα είναι οι παρακάτω.
Καλό Σαββατοκύριακο.

Ψυχολογία ορφανού

Posted on by
Reply

“Γεια. Είμαι 31 χρονών, έχω μια πολύ καλή δουλειά, μένω μόνος μου, έχω μεγάλη οικογένεια (γονείς, αδέρφια, ξαδέρφια κλπ) και φαινομενικά δεμένη αλλά είναι σαν να είμαι ορφανός. Εχω ψυχολογία ορφανού. Αποφεύγω να ζητήσω το οτιδήποτε, δεν θέλω κιόλας γιατί ναι μεν τις περισσότερες φορές θα το πάρω αλλά κάτι φορές δεν θέλω να το ζητήσω. Όσες φορές το πάρω, θα είναι μαζί με ένα ‘αλλά’. Δεν αναφέρομαι μόνο σε υλικά αγαθά αλλά στα πάντα. από μια γνώμη, μια απόφαση που θέλω να πάρω.  Πολλές φορές σκέφτομαι πως είμαι υπερβολικός και πως υπάρχουν και πολύ χειρότερα και έχω και ενοχές γιατί όντως υπάρχουν και χειρότερα. Σκέφτομαι εάν ήμουν όντως ορφανός τουλάχιστον θα έλεγα ‘πως είσαι ορφανός, οπότε δεν μπορείς να λάβοις παρά του του μη έχοντος’. έχεις να μου δώσεις κάποια απλή ή έστω κάπως σύντομη συμβουλή που θα με βοηθήσει να μη νιώθω έτσι;” 

Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι -περισσότεροι από όσοι φαντάζεσαι- που αισθάνονται θλίψη και βιώνουν μια συνεχή απώλεια της οικογένειάς τους όπως θα την ήθελαν. Εσύ το ονόμασες “ψυχολογία ορφανού” κάπου το είχα διαβάσει και ως “λειτουργικά ορφανός-functional orphan”, αλλά η αλήθεια είναι πως όπως και να ονομάσουμε αυτά τα συναισθήματα τις περισσότερες φορές στερούνται δικαιώματος έκφρασης και δεν υποστηρίζονται και πολύ κοινωνικά.  

Αν θέλουμε να κάνουμε μια περιγραφή για να δω πως κατάλαβα καλά αυτά που έγραψες και πως μιλάμε για το ίδιο πράγμα, θα μιλήσουμε για ανθρώπους που οι γονείς τους,
η οικογένειά τους, είναι εν ζωή, αλλά ζουν χωρίς τη φροντίδα και την υποστήριξη που θεωρούμε πως συνεπάγεται με το να είσαι παιδί -συμπεριλαμβανομένου και ενός ενήλικου παιδιού- με μια μητέρα και/ή ένα πατέρα. Το να έχει κάποιος την ψυχολογία ορφανού σημαίνει πως μπορεί να βρίσκεται σε τακτική επαφή με την οικογένειά του, αλλά δεν νιώθει μια αίσθηση ασφάλειας και υποστήριξης που θα ήθελε πολύ. Αυτό τις περισσότερες φορές σημαίνει το να είναι η οικογένειά μου εκεί, να μπορώ να μιλήσω χωρίς να φοβάμαι, να με ακούνε, να με δικαιώνουν και να με αποδέχονται.  Άλλοι άνθρωποι μπορεί να είχαν ένα είδος πρακτικής υποστήριξης  (είναι αυτό που πολύ συχνά ακούμε οι ψ “οι γονείς μου ήταν πολύ καλοί στα πρακτικά ζητήματα”) αλλά στη μετάβαση προς την ενηλικίωση την έχασαν, μιας και κάποιοι γονείς αποσύρουν τη φροντίδα και την υποστήριξη που προσφέρθηκε στην παιδική ηλικία πιστεύοντας ότι η ανατροφή έχει ολοκληρωθεί. Ελλείψει ισχυρών συναισθηματικών δεσμών,
τα ενήλικα παιδιά χάνουν ή περιορίζονται και όλα τα απτά στοιχεία της γονικής φροντίδας και ανατροφής. Αυτή η συνειδητοποίηση, η πραγματικότητα της συναισθηματικής μοναξιάς μπορεί να γίνει αρκετά επώδυνη. 

Μερικές φορές ο πόνος της ψυχολογικής ορφάνιας γίνεται πιο οξύς όταν ως ενήλικες πλέον γίνονται συναισθηματικά πιο ώριμοι ή ικανοί από τους ανθρώπους που τους μεγάλωσαν. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν δημιουργούν ένα περιβάλλον σπιτιού/ζωής που είναι πιο σταθερό και ήρεμο από τη ζωή που τους προσφέρθηκε και η ευθραυστότητα, το χάος, το μπέρδεμα ή η συναισθηματική αστάθεια των γονιών τους μπορεί να φανεί με μεγαλύτερη σαφήνεια. 

Μιας που σε λίγο καιρό θα έρθουν και οι γιορτές και θα ακούμε-διαβάζουμε συχνά για την οικογένεια, την παράδοση και τη σύνδεση, θα ήταν ανθρώπινο και ωραίο να υπάρχει χώρος να δούμε, να ακούσουμε -χωρίς να κρίνουμε με σχόλια του τύπου ‘μιλάς και εσύ;’- όλους εκείνους που αισθάνονται λυπημένοι και βιώνουν απώλεια και λαχτάρα. Θα βοηθήσει όμως περισσότερο εσύ ο ίδιος να επικυρώσεις την εμπειρία της θλίψης που βιώνεις και έχει να κάνει με το να μην έχεις από τους γονείς σου την αγάπη και τη φροντίδα όπως θα την ήθελες. Ανθρώπους που σε αγαπούν με τον τρόπο που ξέρουν αλλά μάλλον δεν μπορούν να είναι ένα ασφαλές και σίγουρο σημείο προσγείωσης που επιθυμείς. 

Η θλίψη σου είναι πραγματική και απόλυτα θεμιτή. Μη θυμώνεις και μην είσαι τόσο αυστηρός με σένα.  Η ανάγκη μας για ασφαλείς σχέσεις σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας δεν μας κάνει αδύναμους ή περίεργους ή ευάλωτους. Το να μην καλύπτονται κάποιες από τις ανάγκες μας από εκείνους που πιστεύεται ότι είμαστε πιο κοντά είναι μια πραγματική απώλεια που χρειάζεται να την αναγνωρίσουμε και να την τιμήσουμε για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε. Ζητάς γρήγορη λύση σε κάτι που σε ταλαιπωρεί και το καταλαβαίνω. Ξέρεις, αυτό είναι κάτι που χρειάζεται λίγο χρόνο. Μετά θα μπορέσεις πιο εύκολα να βρεις εναλλακτικούς και σίγουρους χώρους προσγείωσης που επιθυμείς. Μέχρι να γίνει αυτό, να είσαι φροντιστικός και ευγενικός με τον εαυτό σου. 

Trauma and Addiction

Posted on by
Reply
  1. What is childhood trauma?

Let’s start by answering what is trauma if you don’t mind. One of the common misunderstandings is that trauma is an event that created a disruption in our psyche. However, trauma is not about what happened to us, it’s about what happens inside of us. The best way to explain this is with an example that I commonly use with clients: If you think about a soda can as an example. The soda can is a person, when the can is whole it can function as a can it holds liquids, It has specific shape, helps maintain temperature, etc. if I take a big rock and I strike the can. It is going to be reshaped. It is going to be different, it is going to affect its functionality and how it looks. This is the impact of trauma; it reshapes who I am and how I see the world and how I relate to it.

This type of impact is an example of abusive behaviors, when we are strike by a big rock is fairly easy to see how the relationship between the rock and the dent that is left in the can. However, the reshaping of trauma is not exclusive the big rock events, if I take little pebbles and just constantly hit the can with pebbles, eventually that can will be reshaped. But it is impossible to find the one pebble that caused all the damage/trauma is then present through constant patterns, situations, behaviors, moments, environments, which reshape who I am and how I see the world. But they are not as clear as the big rock.

What are those patterns? A constant experience of disconnection and aloneness because parents are not present. Depression from a parent that is experience as a lack of being seen, not being able to be held, constant patterns of possible aggression and up and downs in the emotions, anxious households, fearful households, etc. However, as adults we tend to be unfair to our younger self, we measure trauma from an adult perspective.  We tend to dismiss the reality of the experience of the child. But the reality is that when you are growing up in an environment where you are constantly being hit by those pebbles, eventually they leave a mark and have an impact on how you see ourselves, how you see others and see the world.

Now that we establish a basic understanding of trauma, I can finally answer your question. Childhood trauma is the reshaping that we experience in our development that has an impact on how I see myself, the world and my relationship between the two.

2.  Does everybody who is traumatized will have an addiction or a compulsive behavior? 

Great question and it will be a completely unfair and unreal answer, yes. However, if we understand trauma as an impact on my ability to be in the world in a way that feels authentic, that I’m able to take care of my needs without dismissing them. We can begin to explore addiction from its purpose and ascertain it as a developmental adaptation or a creative adjustment. If we look at our clients’ stories and we invite curiosity into understanding their relationship with the addictive behavior, we often find it started in early adolescence. This is no coincidence, during this important transitional period belonging to a social group becomes priority, and  self-awareness  is especially keen on the risk for otherness in my story and/or self-perception. The impact of the reshaping of abstract adaptation of trauma is present in social interactions.

Addiction is a functional creative adjustment in early life. Therefore, addiction can be a common way of adjusting from the impact of trauma. However, is important to understand addiction as not just substance abuse. When we think about addiction, we have to include behaviors, relationships, substances, emotional states, sex, etc. that serve the purpose of interrupting contact. 

This is crucial because we can be too narrow in our view of addiction by only focusing on the behaviors and the aftermath of the loss of control, the disarray, the suffering, the negative consequences, the broken relationships, the broken promises, the inability to function and connect with others. These are some of the long-term negative consequences of addiction.

3. Are there any good addictions? For instance work

The tricky thing here is that all addictions are good in the beginning, if we understand good as they do their job for a while, and we experience pleasure from them. The problem is that in the long-term the pleasure of addiction is followed by negative consequences, these negative consequences pile on and become extremely disruptive in the individual’s life.

Let’s define addiction quickly before I finish answering this question. Addiction is any behavior, experience, substance, etc. that brings pleasure and/or relief in the short-term, long-term negative consequences and despite this I’m unable or unwilling to  stop. Therefore, if something has become and addictive behavior based on those 3 qualifiers it will be hard to say that there is any addiction that is “good”, the challenge is that in most modern societies we glorify certain addictive behaviors like working out or professional success and we condemn others such as alcohol or drug use. Others can be glorified or condemned depending on gender for example compulsive sexual behavior in a man can be admired were in women it can be shameful and condemned.

4. Is an addiction a choice? 

That is a complicated question, it is a choice but most of the time is not a conscious choice. The best way to understand how people become addicted is with the example of the boiling frog. So in order to boil a frog you cannot have the water boiling and throw a frog in because it will jump out, so the way this is done is that they put the frogs in while the water is cooled and the slowly increase the temperature, by the time the water is boiling it is too late for the frog to get out. The same thing happens in addiction for humans, it is a slow process and which initially the addictive behaviors are positive and enjoyable and by the time we notice that the water is boiling is impossible to get out 

5. Is there really such a thing as an addictive personality?

A lot of people think this is true, however in my experience I do not agree. I believe there are certain environmental and genetic combinations that create a higher risk for addiction. Therefore, the more significant the family history of trauma and addiction the higher the risk of being prone to addictive behaviors. Not sure this is a personality issue.

6. What does it mean to have an addiction to relationships? 

That your object for disconnecting from yourself is another person. That is the simple answer but there is a bit more to it. Because an addictive relationship normally includes some common experiences, for example “I can’t live with you, but I can’t live without you” type of beliefs. In my experience these relationships are normally recreating a familiar relational theme that comes for childhood experiences. For example, if I had the experience of not being seen or abandoned in childhood, I will find a partner that will shut down or runaway in times of crisis or discomfort and will perceived to be abandoned and believe this is my destiny

7. Is the saying “once an addict, always an addict” true? 

Well!!!! It depends on how you look at it. For most people with substance dependent issues there is no going back to using in a social or managed way, because of how substances impact the brain. Thus, if you are looking at this as the ability to go back to the same behaviors that you were doing before with negative consequences the answer will be yes you are always an addict or recovering addict. If you see this through the lens of healing trauma, then your need to anesthetize in a compulsive way will be less, but it does not mean you can go back to your addictive behavior without risk.

8. I know that it doesn’t work like that and change is not always linear, but a lot of people would like to know how much time and effort it will take to overcome addictive or compulsive behaviors 

You are correct, change is not linear and healing is more like a roller coaster. This is a common question and a hard one to answer, because it can take anywhere between 6 months to several years. It depends on a couple of factors, one of course being the severity and time of the trauma and addictive behaviors. The other has to do with what the goal for treatment is. If it is stopping a “bad” behavior, or healing. Because healing goes beyond stopping “bad” behaviors. Healing is to discover that I have the ability to make space for pain and that that pain will eventually end. Which makes it very hard to put a timeline to healing.

https://www.in-sighttherapygroup.com/lectures-workshops 


 

Τραύμα και εξάρτηση

Posted on by
Reply

Τον Rafael Cortina τον γνώρισα πριν ένα χρόνο όταν ξεκίνησα την εκπαίδευση μαζί του για το τραύμα και τις εξαρτήσεις και παράλληλα κάνουμε μαζί και ομαδική εποπτεία. Είναι ψυχοθεραπευτής Gestalt με ειδίκευση στο τραύμα και τις εξαρτήσεις και η έδρα του είναι στο San Diego. Ο τρόπος που εξηγεί το τραύμα και τη σύνδεσή του με την εξάρτηση είναι απλός, κατανοητός, ανθρώπινος και κυρίως βγάζει νόημα. Του έκανα κάποιες ερωτήσεις για το θέμα και ανταποκρίθηκε με μεγάλη προθυμία.

Τι εννοούμε όταν λέμε παιδικό τραύμα; υπάρχουν καλοί εθισμοί όπως π.χ. η δουλειά; πόσο χρόνο θα χρειαστεί κάποιος για να ξεπεράσει έναν εθισμό; πόσο πραγματικός είναι ο όρος εθιστική προσωπικότητα; είναι ο εθισμός επιλογή; 

Στο τέλος θα δείτε το λινκ από το site του Rafael στο οποίο μπορείτε να δείτε και ένα πεντάλεπτο βίντεο και όποια άλλη πληροφορία θέλετε να μάθετε για εκείνον και την ομάδα του. 

1. Τι είναι το παιδικό τραύμα;

Πριν απαντήσω ας δούμε λίγο τι είναι τραύμα.  Μια από τις πιο συχνές παρεξηγήσεις είναι πως το τραύμα είναι ένα γεγονός που δημιούργησε μια αναστάτωση στον ψυχισμό μας. Ωστόσο, το τραύμα δεν έχει να κάνει με αυτό που μας συνέβη, έχει να κάνει με αυτό που συμβαίνει μέσα μας. Ο καλύτερος τρόπος για να το εξηγήσω είναι με ένα παράδειγμα που χρησιμοποιώ συνήθως με τους θεραπευόμενούς μου: Ας φέρουμε στο μυαλό μας ένα κουτί αναψυκτικού. Το κουτάκι είναι ένας άνθρωπος. Όταν το κουτάκι είναι άθικτο λειτουργεί ως κονσέρβα που κρατάει υγρά, έχει συγκεκριμένο σχήμα, βοηθά στη διατήρηση της θερμοκρασίας κτλ. Εάν τώρα πάρω μια μεγάλη βαριά πέτρα και χτυπήσω το κουτάκι, αυτό δεν θα μείνει ίδιο. Θα αλλάξει η εμφάνισή του, η λειτουργικότητά του, θα είναι πια διαφορετικό. 

Αυτή είναι η επίδραση του τραύματος. Αναδιαμορφώνει το ποιος είμαι, πώς βλέπω τον κόσμο και πώς σχετίζομαι μαζί του.   Αυτή η επίδραση-επίπτωση είναι ένα παράδειγμα καταχρηστικών συμπεριφορών, όταν χτυπηθούμε από μια μεγάλη βαριά πέτρα είναι αρκετά εύκολο να δούμε ποιά είναι η σχέση μεταξύ της πέτρας και του βαθουλώματος που έχει πλέον το κουτάκι. Ωστόσο, για το πώς αλλάζει σχήμα το τραύμα δεν φταίει αποκλειστικά το χτύπημα της μεγάλης βαριάς πέτρας. Αν πάρουμε μικρά βότσαλα και απλά σημαδεύουμε και χτυπάμε συνεχώς, το κουτάκι πάλι θα αλλάξει μορφή. Αλλά είναι αδύνατο να βρει κανείς το συγκεκριμένο βότσαλο που προκάλεσε όλη τη ζημιά/τραύμα. Η ζημιά, το τραύμα γίνεται από σταθερά μοτίβα, καταστάσεις, συμπεριφορές, στιγμές, περιβάλλοντα, τα οποία αναδιαμορφώνουν αυτό που είμαι και πώς βλέπω τον κόσμο. Τα μικρά βότσαλα δεν είναι τόσο καθαρά όσο η μεγάλη, βαριά πέτρα.

Ποια είναι αυτά τα μοτίβα; Είναι μια επαναλαμβανόμενη εμπειρία αποσύνδεσης και μοναξιάς επειδή οι γονείς δεν ήταν/είναι παρόντες. Η κατάθλιψη ενός γονέα που από το παιδί βιώνεται ως “δεν με βλέπει”, ως δεν μπορω να βασιστώ, συνεχή μοτίβα πιθανής επιθετικότητας και σκαμπανεβάσματα στα συναισθήματα και στη διάθεση, ανήσυχα και φοβισμένα σπίτια.

Ωστόσο, ως ενήλικες τείνουμε να είμαστε άδικοι για τον νεότερο, παιδικό εαυτό μας. Αξιολογούμε το τραύμα από την οπτική γωνία των ενηλίκων. Έχουμε την τάση να απορρίπτουμε την πραγματικότητα της εμπειρίας του παιδιού. Αλλά η πραγματικότητα είναι πως όταν μεγαλώνουμε σε ένα περιβάλλον όπου συνεχώς όλα αυτά τα βότσαλα βρίσκουν τον στόχο τους, τελικά αφήνουν σημάδι και έχουν αντίκτυπο στο πώς βλέπουμε τον εαυτό μας, πώς βλέπουμε τους άλλους και πώς βλέπουμε τον κόσμο.

2. Όλοι όσοι βιώσει κάποιο τραύμα θα έχουν έναν εθισμό ή μια ψυχαναγκαστική συμπεριφορά;

Καλή ερώτηση και θα είναι εντελώς άδικη και εξωπραγματική απάντηση. Ναι. Ωστόσο, αν κατανοήσουμε το τραύμα ως αντίκτυπο στην ικανότητά μας να υπάρχουμε στον κόσμο με τρόπο αυθεντικό, θα είμαστε σε θέση να φροντίσουμε τις ανάγκες μας χωρίς να τις απορρίπτουμε. Μπορούμε να αρχίσουμε να εξερευνούμε τον εθισμό και να τον δούμε ως αναπτυξιακή προσαρμογή ή δημιουργική προσαρμογή.

Αν κοιτάξουμε τις ιστορίες των θεραπευόμενών μας και προσκαλέσουμε την περιέργεια για να κατανοήσουμε τη σχέση τους με την εθιστική συμπεριφορά, συχνά βλέπουμε ότι ξεκίνησε στην πρώιμη εφηβεία. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Κατά τη διάρκεια αυτής της σημαντικής μεταβατικής περιόδου, η αίσθηση του ανήκειν σε μια κοινωνική ομάδα γίνεται προτεραιότητα, και η αντίληψη που έχουμε εμείς για τον εαυτό μας έχει την τάση να αντιστέκεται ιδιαίτερα στην ετερότητα/διαφορετικότητα στο πώς θα πλάσουμε τη δική μας ιστορία και στην αυτο-αντίληψή μας. Το πώς επιδρά η αναδιαμόρφωση μιας αφηρημένης ερμηνείας του τραύματος, εκδηλώνεται στις κοινωνικής συναναστροφές. 

Ο εθισμός είναι μια λειτουργική δημιουργική προσαρμογή στην πρώιμη ζωή. Επομένως, ο εθισμός μπορεί να είναι ένας κοινός τρόπος προσαρμογής από τις επιπτώσεις του τραύματος. Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τον εθισμό όχι μόνο ως κατάχρηση ουσιών. Όταν σκεφτόμαστε τον εθισμό, πρέπει να συμπεριλάβουμε συμπεριφορές, σχέσεις, ουσίες, συναισθηματικές καταστάσεις, σεξ κ.λπ. που εξυπηρετούν τον σκοπό της διακοπής της επαφής.

Αυτό είναι σημαντικό γιατί μπορεί να έχουμε πολύ περιορισμένη αντίληψη για τον εθισμό εστιάζοντας μόνο στις συμπεριφορές και τις συνέπειες της απώλειας ελέγχου, της αταξίας, της ταλαιπωρίας, των αρνητικών συνεπειών, των διαλυμένων, των αθετούμενων υποσχέσεων, της αδυναμίας σύνδεσης με τους άλλους. Αυτές είναι μερικές από τις μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες του εθισμού.

Τώρα λοιπόν που έχουμε μια βασική και κοινή κατανόηση του τραύματος, μπορώ επιτέλους να απαντήσω στην ερώτησή σου: Το παιδικό τραύμα είναι η αλλαγή που βιώνουμε στην ανάπτυξή μας που έχει αντίκτυπο στο πώς βλέπω τον εαυτό μου, τον κόσμο και τη σχέση μου μεταξύ των δύο.

3. Υπάρχουν καλοί εθισμοί; Για παράδειγμα η δουλειά

Το δύσκολο εδώ είναι ότι όλοι οι εθισμοί είναι καλοί στην αρχή, καθώς κάνουν τη δουλειά τους για λίγο και παίρνουμε ευχαρίστηση από αυτούς. Το πρόβλημα είναι ότι μακροπρόθεσμα η ευχαρίστηση του εθισμού ακολουθείται από αρνητικές συνέπειες, αυτές οι αρνητικές συνέπειες συσσωρεύονται και γίνονται εξαιρετικά ανατρεπτικές στη ζωή ενός ανθρώπου.

Ας ορίσουμε γρήγορα τον εθισμό πριν ολοκληρώσω την απάντηση σε αυτήν την ερώτηση. Εθισμός είναι οποιαδήποτε συμπεριφορά, εμπειρία, ουσία κ.λπ. που φέρνει ευχαρίστηση ή/και ανακούφιση στις βραχυπρόθεσμες, μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες και παρόλα αυτά δεν μπορώ ή δεν επιθυμώ να σταματήσω. Επομένως, εάν κάτι έχει γίνει και εθιστική συμπεριφορά βάσει αυτών των τριών χαρακτηριστικών, θα είναι δύσκολο να πούμε ότι υπάρχει κάποιος εθισμός που είναι «καλός», η πρόκληση είναι ότι στις περισσότερες σύγχρονες κοινωνίες αποθεώνουμε ορισμένες εθιστικές συμπεριφορές όπως η άσκηση ή η επαγγελματική επιτυχία και καταδικάζουμε άλλες, όπως τη χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών.

Άλλοι μπορούν να αποθεωθούν ή να καταδικαστούν ανάλογα με το φύλο, για παράδειγμα, η καταναγκαστική σεξουαλική συμπεριφορά ενός άντρα μπορεί να είναι θαυμαστή, ενώ στις γυναίκες μπορεί να είναι ντροπιαστική και καταδικασμένη.

4. Είναι ο εθισμός επιλογή; 

Αυτή είναι μια πολύπλοκη ερώτηση, είναι επιλογή αλλά τις περισσότερες φορές δεν είναι συνειδητή επιλογή. Ο καλύτερος τρόπος για να καταλάβετε πώς οι άνθρωποι εθίζονται είναι με το παράδειγμα του βατράχου που βράζει. Για να βράσετε λοιπόν έναν βάτραχο δεν μπορείτε να έχετε το νερό να βράζει και να ρίξετε έναν βάτραχο μέσα γιατί θα πηδήξει έξω, οπότε ο τρόπος που γίνεται αυτό είναι ότι βάζουν τους βατράχους μέσα όσο το νερό είναι κρύο και αυξάνουν σιγά σιγά τη θερμοκρασία. Όταν πια βράζει το νερό είναι πολύ αργά για να βγει ο βάτραχος. Το ίδιο συμβαίνει και στον εθισμό. Είναι μια αργή διαδικασία και η οποία αρχικά όπως όλες οι εθιστικές συμπεριφορές είναι θετικές και ευχάριστες και μέχρι να παρατηρήσουμε ότι το νερό βράζει είναι αδύνατο να βγούμε. 

5. Υφίσταται η έννοια εθιστική προσωπικότητα;

Πολλοί πιστεύουν ότι αυτό είναι αλήθεια, ωστόσο από την εμπειρία μου δεν συμφωνώ. Πιστεύω ότι υπάρχουν ορισμένοι περιβαλλοντικοί και γενετικοί συνδυασμοί που δημιουργούν υψηλότερο κίνδυνο εθισμού. Επομένως, όσο πιο σημαντικό είναι το οικογενειακό ιστορικό τραύματος και εθισμού, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να είναι κάποιος επιρρεπής σε εθιστικές συμπεριφορές. Δεν είμαι σίγουρος ότι αυτό είναι ένα ζήτημα προσωπικότητας.

6. Τι σημαίνει να έχει κάποιος εθισμό στις σχέσεις;

Ότι το αντικείμενο αποσύνδεσης από τον εαυτό του είναι ένα άλλο άτομο. Αυτή είναι η απλή απάντηση, αλλά υπάρχει και κάτι περισσότερο σε αυτήν.  Μια εθιστική σχέση περιλαμβάνει συνήθως κάποιες κοινές εμπειρίες, για παράδειγμα πεποιθήσεις τύπου «δεν μπορώ να ζήσω μαζί σου, αλλά δεν μπορώ να ζήσω χωρίς εσένα». Από την εμπειρία μου, αυτές οι σχέσεις αναδημιουργούν συνήθως ένα οικείο σχεσιακό θέμα που έρχεται από τις εμπειρίες της παιδικής ηλικίας. Για παράδειγμα, αν το παιδικό μου βίωμα μου ήταν να μη με βλέπουν ή να με εγκαταλείψουν, θα βρω έναν σύντροφο που θα αποσύρεται ή θα φεύγει σε περιόδους κρίσης ή δυσφορίας και έτσι θα ξαναζήσω το συναίσθημα εγκατάλειψης, πιστεύοντας πως αυτή είναι η μοίρα μου.

7. Πόσο αλήθεια είναι το ρητό «μια φορά εθισμένος, πάντα εθισμένος»;

Εξαρτάται από το πώς το βλέπει κανείς. Για τους περισσότερους ανθρώπους με προβλήματα εξάρτησης, δεν υπάρχει επιστροφή στη χρήση με κοινωνικό ή διαχειριζόμενο τρόπο, λόγω του τρόπου με τον οποίο οι ουσίες επηρεάζουν τον εγκέφαλο.

Έτσι, εάν το δούμε ως την ικανότητα να επιστρέφει κάποιος στις ίδιες συμπεριφορές που έκανε πριν με τις αρνητικές συνέπειες, η απάντηση θα είναι ναι, θα είναι πάντα εθισμένος ή εξαρτημένος που αναρρώνει. Εάν το δούμε μέσα από τη σκοπιά του θεραπευτικού τραύματος, τότε η ανάγκη μας να κάνουμε αναισθησία με ψυχαναγκαστικό τρόπο θα είναι μικρότερη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να επιστρέψουμε στην εθιστική συμπεριφορά μας χωρίς κίνδυνο.

8. Ξέρω ότι δεν λειτουργεί έτσι και πως η αλλαγή δεν είναι πάντα γραμμική, αλλά πολλοί άνθρωποι θα ήθελαν να μάθουν πόσο χρόνο και προσπάθεια θα χρειαστεί για να ξεπεράσουν εθιστικές ή ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές.

Έχεις δίκιο η αλλαγή δεν είναι γραμμική και η θεραπεία μοιάζει περισσότερο με τρενάκι του λούνα παρκ. Αυτή είναι μια συνηθισμένη ερώτηση και είναι δύσκολο να απαντηθεί, γιατί μπορεί να διαρκέσει από 6 μήνες έως αρκετά χρόνια. Εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, ένας είναι η σοβαρότητα και ο χρόνος του τραύματος και οι εθιστικές συμπεριφορές. Το άλλο έχει να κάνει με το ποιος είναι ο θεραπευτικός στόχος. Εάν θέλουμε να σταματήσουμε μια «κακή» συμπεριφορά ή η επούλωση. Η θεραπεία υπερβαίνει το να σταματήσει κάποιος τις «κακές» συμπεριφορές. Θεραπεία είναι να ανακαλύψω ότι έχω την ικανότητα να αφήνω χώρο στον πόνο και ότι αυτός ο πόνος θα τελειώσει τελικά. Κάτι που  καθιστά πολύ δύσκολο να τεθεί ένα χρονοδιάγραμμα για τη θεραπεία.

https://www.in-sighttherapygroup.com/lectures-workshops

Γονείς του εαυτού μας

Posted on by
Reply

Δεν μπορούμε να αλλάξουμε το παρελθόν, αλλά μπορούμε να αποκτήσουμε τις ικανότητες που θα μας επιτρέψουν να πειραματιστούμε με τις προκλήσεις του “εδώ και τώρα” που ως παιδιά στο “εκεί και τότε” δεν μπορούσαμε και δεν ήταν και δουλειά μας να το κάνουμε. Ένας από τους τρόπους είναι να γίνουμε γονείς του εαυτού μας. Για αρχή μπορούμε να κάνουμε ένα υποθετικό σενάριο. Εάν βλέπαμε ένα μικρό παιδί -το δικό μας ή κάποιου φίλου- να κάθεται κάπου μόνο του και να κλαίει, τι θα του λέγαμε; Κλάψε δεν πειράζει; Δεν θα ρωτάγαμε με ήρεμο και γλυκό τρόπο τι έχει και γιατί κλαίει; εάν χρειάζεται κάτι; Δεν θα το κρατούσαμε από το χέρι να το πάμε κάπου να κάτσει και να ξεκουραστεί; 

Με τον ίδιο τρόπο θα μιλήσουμε και θα φερθούμε και στον εαυτό μας -στο εσωτερικό μας παιδί- όπως θα μιλήσουμε σ’ένα παιδί κουρασμένο, φοβισμένο και ταλαιπωρημένο.
Με το να δώσουμε στον εαυτό μας αυτό που δεν πήραμε όταν έπρεπε να το πάρουμε.

Τα παιδιά δυστυχώς έχουν ‘ταλέντο΄να υπομένουν και αυτό γιατί δεν έχουν εναλλακτικές λύσεις μιας και εξαρτώνται από κάποιον μεγαλύτερο. Όμως, ως ενήλικας, το ίδιο παιδί είναι απαραίτητο και εφικτό να έρθει σε επαφή με τις πηγές στήριξης που έχει. Δείτε το παρακάτω βίντεο

https://www.youtube.com/watch?v=ZBXZojt6dpMXZojt6dpM

Posted on by
Reply

Ένα από τα πιο γνωστά κλισέ είναι το “κανείς δεν θα σε αγαπήσει εάν εσύ δεν αγαπήσεις πρώτα τον εαυτό σου”. Αρκετοί άνθρωποι μαθαίνουν να αγαπούν τον εαυτό τους αφού πρώτα αγαπηθούν από κάποιον άλλο ή κάποιος τους έκανε να νιώθουν ότι αξίζουν ή μια εμπειρία τους οδήγησε σε έναν δρόμο για να βρουν τον πραγματικό σκοπό στη ζωή τους. Γενικά καλό θα είναι να έχουμε στο νου μας πως τα κλισέ είναι τόσο γενικά που μπορούν να συνδεθούν με οποιαδήποτε ιδέα και αυτός είναι και ο λόγος που πολλές φορές τα καθιστά αναποτελεσματικά. Το να είμαστε καλοί ακροατές χωρίς να δίνουμε συμβουλές είναι πολύ σημαντικό. Δεν χρειάζεται να έχουμε πάντα κάτι να πούμε. Με το να είμαστε παρόντες και να ακούμε χωρίς να κρίνουμε ή να ερμηνεύουμε είναι πολύ πιο ανακουφιστικό και βοηθητικό για τον άλλον.