Απαντώντας σε κακεντρεχή σχόλια

Ένας από τους πιο συνηθισμένους τρόπους να δείχνουμε την ενόχλησή μας είναι να μην τη δείχνουμε, να κάνουμε σαν να μην έχει συμβεί τίποτα και να αποστασιοποιούμαστε. Είναι όμως αυτό το καλύτερο για εμάς;

Εάν κάτι σας ενοχλεί μην το αφήνετε να περνάει έτσι. Άσχημες συμπεριφορές, αγενή και κακά σχόλια είναι χρήσιμο να εντοπίζονται και να επικοινωνούνται όταν συμβαίνουν ή όταν είμαστε έτοιμοι να μιλήσουμε για το πόσο μας ενόχλησαν. Όταν τέτοιου είδους κακομεταχείριση αγνοείται, δείχνουμε στους άλλους πως είναι εντάξει να μας μιλάνε όπως θέλουν και η κακή συμπεριφορά δεν σταματάει. Επίσης υπάρχουν και άνθρωποι που δεν φαντάζονται πως αυτά που λένε έχουν αντίκτυπο στους άλλους. 

Η αντιμετώπιση τέτοιων συμπεριφορών καλό θα είναι να αποφεύγονται όταν δεν γνωρίζουμε τον απέναντι και δεν έχουμε και την δυνατότητα να προβλέψουμε την αντίδρασή του. Σε τέτοιες περιπτώσεις προέχει πάντα η ασφάλειά μας.

Άμεση και καθαρή απάντηση σε κάποιο κακεντρεχές σχόλιο μπορεί να είναι:

  • Δεν μου άρεσε αυτός ο τρόπος
  • Θέλω να είσαι σίγουρος, κατηγορηματικός, να υπερασπίζεσαι τα συμφέροντά σου, όμως, να το κάνεις επιλέγοντας τις λέξεις σου και προσέχοντας τον τόνο και το ύφος σου, τουλάχιστον όταν μιλάμε μαζί. 
  • Θέλω να προσέχεις τι λες και πώς το λες
  • Επειδή θέλω να είμαι σίγουρη/ος πως κατάλαβα σωστά, μπορείς να μου εξηγήσεις τι εννοείς;
  • μου ακούστηκε και το εξέλαβα ως κακία
  • Δεν θέλω να μου μιλάς έτσι (όχι δεν μπορείς. δεν θέλω.)
  • μου ακούστηκε αρκετά συναισθηματικά φορτισμένο. υπάρχει κάτι άλλο από πίσω που χρειάζεται να συζητήσουμε;
  • πιστεύεις πως υπάρχει άλλος τρόπος να μου πεις αυτό που θες γιατί μου ακούστηκε κακεντρεχές;

Let’s Get Loud

Εάν ψάχνετε να δείτε κάτι για να περάσει ευχάριστα η ώρα ή απλά σας αρέσει η JLo μπορείτε να δείτε αυτό το σύντομο ντοκιμαντέρ που επικεντρώνεται στο 2019, όπου έκλεισε τα 50, και που εκείνη την αναφέρει ως τη χρονιά όπου όλα για όσα είχε δουλέψει μέχρι τότε, άρχισαν να συμβαίνουν. 

“Όλη μου τη ζωή πάλευα να ακουστώ, να με δουν και να με πάρουν στα σοβαρά” είναι το πρώτο που λέει για εκείνη. Αφού είδα το ντοκιμαντέρ διάβασα από περιέργεια κάποια άρθρα περισσότερο για να δω εάν αυτά που σκέφτηκα και ένιωσα συμπίπτουν με τις απόψεις άλλων.  Εάν και οι κριτικές σε καμία περίπτωση δεν ήταν ωμά φτηνές, έκανα στο μυαλό μου την εικόνα των δημοσιογράφων όταν έγραφαν τα σύντομα άρθρα που διάβασα: stiff upper lip ή ανεβασμένο φρύδι. “Γιατί κάποια σαν την Jennifer να τοποθετείται πολιτικά; γιατί επέλεξε να το κάνει τη στιγμή του super bowl; ένα δυναμικό σύμβολο του Χόλιγουντ με μια εμπνευσμένη ιστορία. Είναι αυτός ο λόγος για να παρακολουθήσετε το ντοκιμαντέρ; Εξαρτάται, από το αν είχε κερδίσει την αγάπη σας από την αρχή”. 

Προσωπικά, δυο πράγματα κρατάω από το ντοκιμαντέρ. Το ένα είναι αυτό που σκέφτηκα.

Ανεξάρτητα από το πόσο προσπαθούμε να χαρτογραφήσουμε την πορεία μας, πάντα θα εμφανίζονται μπροστά μας εμπόδια. Πολλές φορές τα εμπόδια θα είναι οι αποδοκιμασίες των άλλων, η κριτική τους, τα φτηνά κακεντρεχή τους σχόλια που θα αφορούν κυρίως την εμφάνισή μας, όποια δουλειά και αν κάνουμε. Οι άλλοι πάντα θα λένε και θα σκέφτονται διάφορα. Αυτά που επιλέγουν να σχολιάσουν και ο τρόπος που το κάνουν, περισσότερα λένε για εκείνους, παρά για εμάς.  Εμείς θα αποφασίσουμε αν θα μείνουμε καθηλωμένοι ή θα βρούμε έναν τρόπο να συνεχίσουμε να προχωράμε με σκληρή δουλειά αλλά και με το να μη νοιαζόμαστε για το τι σκέφτονται και με το να μάθουμε να αγνοούμε αυτά που δεν μπορούμε να ελέγξουμε, δηλαδή τις συμπεριφορές των άλλων. 

Το δεύτερο είναι αυτό που ένιωσα. Αυτό που είδα εγώ είναι έναν άνθρωπο να παλεύει ακόμα να βγάλει την ταμπέλα που της είχαν βάλει ως παιδί: όχι της τραγουδίστριας και όχι της έξυπνης.

Όρια στην εργασία – Μέρος Β

Υπάρχουν τρόποι που θα κάνουν την εργασιακή μας καθημερινότητα καλύτερη και περισσότερο οριοθετημένη;

Το τοξικό εργασιακό περιβάλλον καταβάλει τη συναισθηματική και ψυχική μας κατάσταση με αποτέλεσμα η ικανότητά το να είμαστε παρόντες και καλά στην προσωπική μας ζωή να επηρεάζεται σημαντικά. Ένα τέτοιο περιβάλλον στερείται από όρια γι’αυτό, πριν πάρουμε την απόφαση να αποχωρήσουμε ίσως να αξίζει η προσπάθεια και να θέσουμε κάποια όρια και να είμαστε συνεπείς σε αυτά για να μπορέσουμε να δούμε εάν οι αλλαγές που ίσως γίνουν, έχουν μακροχρόνια διάρκεια.

Για αρχή, μπορούμε να δοκιμάσουμε

– να ξεχωρίσουμε τους συναδέλφους που δεν συμπεριφέρονται με τοξικό τρόπο μιας και το πιθανότερο είναι πως σ’ένα τέτοιο περιβάλλον δεν είμαστε μόνοι. Το υποστηρικτικό πλαίσιο που θα μας προσφέρει στήριξη είναι κρίσιμο. Εάν θέλουμε να κρατήσουμε αποστάσεις υπάρχουν σύμβουλοι ή ψυχοθεραπευτές που μπορούμε να απευθυνόμαστε όπου εκεί μπορούμε όχι μόνο να μιλήσουμε με άνεση και ασφάλεια αλλά και να δούμε καθαρά τις επιλογές μας.

– να κρατάμε συγκεκριμένο, λεπτομερές αρχείο-εσωτερική αλληλογραφία για θέματα της δουλειάς (πράγμα που πρέπει να κάνουμε έτσι και αλλιώς). Ειδικά σε περιπτώσεις που αντιμετωπίζουμε άσχημες συμπεριφορές καλό θα είναι να μπορούμε να το τεκμηριώνουμε. Σε τυχόν κλιμάκωση του θέματος είναι σημαντικό να είμαστε προετοιμασμένοι και έτοιμοι να μας υποστηρίξουμε.

– να απευθυνθούμε στον άμεσα προϊστάμενό μας εάν δεν το έχουμε ήδη κάνει. Δεν έχει σημασία εάν γνωρίζει την κουλτούρα του οργανισμού ή εάν ο ίδιος δεν είναι μέρος το προβλήματος. Είναι σημαντικό να ενημερώνουμε, να εξαντλούμε όλα τα μέσα για να κάνουμε την καθημερινότητά μας καλύτερη. Ο τρόπος που θα τοποθετηθούμε είναι πολύ σημαντικός. κάποιες φορές περισσότερο και από το περιεχόμενο. μιλάμε για εμάς, τη δική μας δυσκολία και τι χρειαζόμαστε.

– να βρούμε την ταυτότητά μας εκτός δουλειάς με το να περνάμε χρόνο με δραστηριότητες, χόμπι ή έναν σκοπό σημαντικό για εμάς σίγουρα θα μας βοηθήσει να δούμε τα πράγματα στην πραγματική τους διάσταση. Το επάγγελμά μας δεν καθορίζει την ταυτότητά μας.

– εάν τα πράγματα έχουν γίνει πραγματικά αφόρητα, ίσως έχει έρθει η ώρα να σχεδιάσουμε στρατηγική εξόδου με το να αναζητήσουμε άλλες ευκαιρίες εργασίας.

Επειδή βρεθήκαμε σε μια δύσκολη συνθήκη δεν σημαίνει πως δεν έχουμε επιλογές ή πως ήρθε το τέλος της καριέρας μας. Εάν κανένας τρόπος δεν μας βοηθήσει, τουλάχιστον θα ξέρουμε πως κάναμε το καλύτερο δυνατό για να βελτιώσουμε τη ζωή στο γραφείο.

Όρια στην εργασία – Μέρος Α 

Οι κρίσεις που αντιμετωπίζουμε στη σταδιοδρομία μας τείνουν να μας συναντούν σε συγκεκριμένες περιόδους που πολλές φορές δυσκολευόμαστε και οι ίδιοι να καταλάβουμε και να εντοπίσουμε τι είναι αυτό που μας κάνει να θέλουμε να πάρουμε μια διαφορετική πορεία. Όσο σημαντικό είναι να ακούμε τον εαυτό μας, να καλύπτουμε τις ανάγκες και να κυνηγάμε τα όνειρά μας, άλλο τόσο σημαντικό είναι να στεκόμαστε λίγο και να αναρωτιόμαστε για ποιο λόγο νιώθουμε δυσαρέσκεια τη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία.

Η ισχυρή μας επιθυμία να βρούμε μια νέα επαγγελματική ταυτότητα ή μια καινούργια δουλειά θα μπορούσε να συνδέεται -μαζί με άλλες αιτίες- με ένα τοξικό εργασιακό περιβάλλον, όπου η κατάσταση της συναισθηματικής και ψυχικής μας υγείας επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό.

Πριν σιγουρευτούμε πως η μόνη λύση είναι να αποχωρήσουμε από έναν εργασιακό χώρο, ίσως θα μας βοηθήσει να αναρωτηθούμε τα εξής: α) έχω προσπαθήσει να οριοθετηθώ;
β) με τι τρόπο συμβάλλω σε αυτή την κατάσταση; γ) υπάρχει κάτι που μπορώ να κάνω για να βελτιώσω τις συνθήκες;  

Κάποιες φορές, όσο δύσκολο και αν είναι, η καινούργια αρχή που χρειαζόμαστε είναι με τον εαυτό μας. Τι σημαίνει όμως όταν λέμε πως δυσκολευόμαστε να οριοθετηθούμε στον εργασιακό μας χώρο; Εννοούμε ότι

  • Κάνουμε τη δουλειά και των άλλων συναδέλφων
  • δεχόμαστε πολύ συχνά ερωτήσεις για την προσωπική μας ζωή
  • αναλαμβάνουμε περισσότερα από όσα μπορούμε με αποτέλεσμα να επιβαρυνόμαστε
  • δυσκολευόμαστε να αναθέτουμε τη δουλειά και σε άλλους 
  • υπάρχει ερωτική διεκδίκηση που δεν θέλουμε 
  • δεν αμοιβόμαστε για το έργο που παρέχουμε
  • δεν παίρνουμε την άδειά μας 
  • δεν μπορούμε να πούμε όχι σε κάτι και ας ξέρουμε πως δεν θα ανταπεξέλθουμε 
  • εργαζόμαστε και στην άδειά μας

Αυτό που κάνει ακόμα πιο δύσκολη την οριοθέτηση στο χώρο εργασίας είναι ο φόβος των υπαλλήλων ότι θα χάσουν τη δουλειά τους.  

Υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι που δεν καταλαβαίνουν πως η συμπεριφορά τους είναι προσβλητική, ανορίοτη και ανάρμοστη. Τα όρια δεν είναι κοινή λογική. Τα όρια μαθαίνονται. Στους εργασιακούς χώρους, τα όρια επικοινωνούνται -ή θα έπρεπε να επικοινωνούνται- με τρόπο σαφή και ξεκάθαρο, από το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού και φυσικά από τη συμπεριφορά των Διευθυντών-Προϊσταμένων η οποία είναι και αυτή που θέτει όρους και δημιουργεί κλίμα. 

Ο φόβος της εγκατάλειψης

Εάν το μότο μας είναι “φεύγω προτού με αφήσουν” το πιθανότερο είναι να μείνουμε για πάντα μόνοι.

Οι περισσότεροι θέλουμε και έχουμε ανάγκη από αγάπη και κοντινότητα.  Ο φόβος, όμως, είναι εξίσου ισχυρή δύναμη και ανταγωνίζεται αυτή μας την ανάγκη. Παρόλο που οι ανάγκες μένουν ακάλυπτες όταν δεν ερχόμαστε κοντά, μπορεί να νιώθουμε μεγαλύτερη ασφάλεια όταν δεν το κάνουμε. Με τον τρόπο αυτό, δεν διακινδυνεύουμε την αβεβαιότητα που προκύπτει από τη στενή συναισθηματική σχέση με έναν άλλον άνθρωπο. Δεν διακινδυνεύουμε να πρέπει να δείξουμε ότι είμαστε αυτό που είμαστε, κάτι που περικλείει τη συναισθηματική ειλικρίνεια, αλλά και την πιθανή απόρριψη των συναισθημάτων μας. Δεν διακινδυνεύουμε την εγκατάλειψή μας από τους άλλους. Δεν βιώνουμε την αμηχανία που συνεπάγεται η αρχή μιας σχέσης που για πολλούς είναι πραγματικά αφόρητη.

Όταν δεν πλησιάζουμε στενά κάποιους ανθρώπους, ξέρουμε τι να περιμένουμε: τίποτα.
Η στενή επαφή-η οικειότητα έχουν συχνά ως συνέπεια την αίσθηση της απώλειας του ελέγχου. Η οικειότητα θέτει σε δοκιμασία τους βαθύτερους φόβους μας για το ποιοι είμαστε και για το εάν είναι αποδεκτό να είμαστε ο εαυτός μας, για το ποιοί είναι οι άλλοι και εάν είναι αποδεκτό να είναι εκείνοι αυτό που είναι. Απαιτείται ειλικρίνεια, αυθορμητισμός, εμπιστοσύνη, αποδοχή του εαυτού μας και αποδοχή των άλλων.

Ο τρόπος που επιβεβαιώνω τον εαυτό μου

Το απόφθεγμά μου είναι ‘το να είμαστε καλά είναι κάτι που μαθαίνεται’ αν και το τελευταίο διάστημα από αυτά που ακούω, διαβάζω, βλέπω και παρατηρώ και σε μένα, όχι μόνο το να είμαστε καλά αλλά και απλά να εμφανιζόμαστε κάπου, έχει γίνει ‘δουλειά’ πλήρης απασχόλησης με αρκετά logistics και πρέπει.

‘Πρέπει’ που τις περισσότερες φορές αφορούν τη συνεχή αυτοεπιβεβαίωση, υπενθύμιση στον εαυτό μας για το πόσα πολλά έχουμε καταφέρει ως τώρα, πως το υγιές είναι να αποδεχόμαστε όλα μας τα συναισθήματα και φυσικά πόσο δικαιολογημένο είναι να δυσκολευόμαστε ψυχολογικά μετά από δύο δύσκολα πανδημικά χρόνια και τον πολύ πρόσφατο και συνεχιζόμενο πόλεμο.

Είναι όλο αυτό κουραστικό; Φυσικά και είναι. Θα ήταν πιο ήρεμο και ξέγνοιαστο το να γίνονται τα πράγματα από μόνα τους; Εννοείται. Συμφωνούμε πως μέχρι να γίνει αυτό, θα χρειαστεί να κάνουμε κάποια πράγματα μόνοι μας;

Στο παρακάτω άρθρο διαβάζουμε για την αυτοεπιβεβαίωση -ή μάλλον για τον τρόπο που επιβεβαιώνουμε τον εαυτό μας, στο τι εστιάζουμε- και για τις πολυάριθμες μελέτες που λένε για τα οφέλη που αποκομίζουμε με την αυτοεπιβεβαίωση, κυρίως για την επίδραση που έχει στο άγχος. Επιβεβαίωση δεν είναι να λέω ‘θέλω να δυναμώσω τον εαυτό μου και να βρω τρόπους να πω πόσο πολύ μου αρέσω” αλλά, να προσδιορίσω ακριβώς τι είναι αυτό που μου αρέσει στον εαυτό μου τώρα και αναγνωρίζω ως σημαντικό και εκτιμώ. Δηλαδή, αυτά που λέμε για τον εαυτό μας τα πιστεύουμε κιόλας.

Στο άρθρο αναφέρονται και τρεις έρευνες για το πώς η αυτοπεπιβεβαίωση μειώνει τα επίπεδα του άγχους. Στο τέλος, οι ειδικοί προτείνουν τρόπους αυτοεπιβεβαίωσης και μας λένε τα παρακάτω:

  • Να αποκτήσουμε μια πολυδιάστατη ζωή. Να συμμετέχουμε σε δραστηριότητες που συμβάλλουν σε αυτό που είμαστε. Αυτό, θα μας προσφέρει και άλλα ψυχολογικά οφέλη, όπως ευχαρίστηση, ικανοποίηση, επαφή με άλλους ανθρώπους.
  • Οι επιβεβαιώσεις μας να είναι αυθεντικές. Ο τρόπος που τις διατυπώνουμε καλό θα ήταν να συνάδουν με αξίες που είναι σημαντικές για εμάς και τις πεποιθήσεις μας. Εάν αυτό είναι κάτι που μας δυσκολεύει, τότε μπορούμε να ξεκινήσουμε με δηλώσεις που αντικατοπτρίζουν αυτό που θέλουμε να πιστεύουμε για τον εαυτό μας.

Η Natalie Dattilo, κλινική ψυχολόγος, μια άσκηση που δίνει στους θεραπευόμενούς της είναι να γράφουν 50 δηλώσεις για τον εαυτό τους και να βαθμολογούν κατά πόσο τις πιστεύουν σε μια κλίμακα από το 0 μέχρι το 100. Τους λέει πως εάν μια πεποίθηση-δήλωση είναι κάτω από 50, να τη διατυπώσουν ξανά μέχρι να γίνει πιστευτή.

Σημαντικό, είναι να δίνουμε στον εαυτό μας την ευκαιρία να κρατάμε αυτά που αγαπάμε και εκτιμάμε και που δεν χρειάζεται να δίνουμε εξηγήσεις γι’αυτά. Πολλές φορές ζούμε τη ζωή μας με τρόπο που μπορεί να χάσουμε την επαφή μας με πράγματα που αγαπάμε πραγματικά και που μας δίνουν την αίσθηση του σκοπού.

Στο λινκ μπορείτε να διαβάσετε όλο το άρθρο.

https://www.washingtonpost.com/wellness/2022/05/02/do-self-affirmations-work/?fbclid=IwAR3Wuh2mgndO1quxWRqoJTdqAWg2n0Vd2KuzGlzAwElbc02QIgo689Mxf1s

Όρια – Μέρος Στ

Πράγματα που μπορεί να συμβούν όταν αποφεύγουμε να βάζουμε όρια: Υπερκόπωση

Υπερκόπωση παθαίνουμε όταν εξαντλουμαστε συναισθηματικά, διανοητικά και σωματικά. Αρκετές φορές μπορεί να καταλήξει σε χρόνια απογοήτευση με τον εαυτό μας και τους άλλους, σε συχνές εναλλαγές διάθεσης, στη λήψη λανθασμένων αποφάσεων, σε τάσεις φυγής. Η υπερκόπωση οφείλεται και στη δυσκολία οριοθέτησης, όπως π.χ.

– Δεν γνωρίζουμε πότε να λέμε όχι. (εάν εμπίπτετε σ’αυτή την κατηγορία, ο πιο εύκολος τρόπος για να καταλάβετε πως έχει έρθει η στιγμή να πείτε “όχι” είναι να αρχίσετε να σας παρατηρείτε. εάν θυμώνετε ή πιέζεστε κάθε φορά που σας ζητάνε κάτι, να σας ακούσετε)
– Δεν ξέρουμε τον τρόπο να πούμε όχι (μπορείτε να δείτε προηγούμενες αναρτήσεις που γράφουμε ενδεικτικούς τρόπους να λέμε όχι. Επίσης, να θυμάστε πως είναι κάτι που μαθαίνεται.)
– Όταν βάζουμε τις ανάγκες των άλλων πάνω από τις δικές μας. (Δεν υπάρχει περίπτωση να μην βρίσκουμε έστω και πέντε λεπτά μέσα στην ημέρα να κάνουμε κάτι πουι θα μας βοηθήσει να αποφορτιστούμε)
– Όταν θέλουμε πάντα να ευχαριστούμε τους άλλους (κάντε στον εαυτό σας την ερώτηση “γιατί μου είναι τόσο σημαντικό να ευχαριστώ συνέχεια τους άλλους;”)
– Όταν πιστεύουμε πως μπορούμε να κάνουμε τα πάντα (εδώ παίζουν τεράστιο ρόλο τα κοινωνικά δίκτυα. ποτέ μη μπαίνετε σε σύγκριση με άλλους ανθρώπους. δεν έχει κανένα νόημα. ακόμα και αν δεχτούμε πως υπάρχουν άνθρωποι ‘υπερήρωες’ εμείς βλέπουμε το αποτέλεσμα, όχι τη διαδικασία-τι συνεπάγεται όλη αυτή η εικόνα)
– Όταν έχουμε μη ρεαλιστικές προσδοκίες (δεν μπορούμε να κάνουμε τα πάντα μόνοι μας. ζητάτε βοήθεια, αναθέστε και σε άλλους πράγματα)
– Όταν δεν αναγνωρίζονται -πρώτα από εμάς- όλα αυτά που κάνουμε (ξεκινήστε από τα βασικά. πείτε και ένα μπράβο στον εαυτό σας)

Άλλες συμπεριφορές ή καταστάσεις που οδηγούν στην εξάντληση και έχουν να κάνουν με τη δυσκολία οριοθέτησης μπορεί να είναι όταν επιτρέπουμε στους άλλους να παραπονιούνται συνέχεια για τα ίδια πράγματα. Όταν κάνουμε πράγματα που δεν μας δίνουν χαρά. Όταν προσπαθούμε να ελέγξουμε καταστάσεις που δεν μπορούμε. Όταν δίνουμε χρόνο και συμβουλές σε ανθρώπους που μας θεωρούν δεδομένους.

Ενδείξεις που δείχνουν πως είμαστε αυστηροί με τον εαυτό μας

Γινόμαστε επικριτικοί με τον εαυτό μας και μάλιστα με τρόπο αυστηρό και άκαμπτο που δεν θα είχαμε ποτέ με κάποιον άλλο. Σαν να πρέπει να είμαστε σκληροί με εμάς και λιγότερο ανεκτικοί με τα ελαττώματα και τα συναισθήματά μας, πιστεύοντας πως αυτή η αυτοκριτική είναι δικαιολογημένη. Πιο χαρακτηριστικές ενδείξεις για το πότε γινόμαστε σκληροί με εμάς είναι

-όταν μας κατηγορούμε συνέχεια για λάθη που έχουν ή είχαν μηδαμινές συνέπειες
-όταν συνεχίζουμε να είμαστε επικριτικοί ακόμα και εάν έχουμε διορθώσει κάποιο λάθος που έχουμε κάνει
-όταν η φροντίδα και η κάλυψη των αναγκών μας έρχεται πάντα τελευταία στη λίστα με τις προτεραιότητές μας
-όταν κάποιος μας συμπεριφέρεται άσχημα πιστεύουμε πως εμείς έχουμε κάνει κάτι λάθος
-αισθανόμαστε ότι δεν έχουμε καταφέρει τίποτα, δυσκολευόμαστε να δούμε την αξία μας, παρόλο που ως επί το πλείστον έχουμε χτίσει μια πολύ συγκροτημένη ζωή
-βλέπουμε, κατανοούμε και δικαιολογούμε τα λάθη των άλλων αλλά όχι τα δικά μας

Ας θυμόμαστε πως τα συναισθήματα δεν είναι γεγονότα. Επειδή μπορεί να νιώθουμε κάτι δεν σημαίνει πως αυτό είναι και η πραγματικότητα. Τα συναισθήματά μας αντικατοπτρίζουν τον εσωτερικό μας κόσμο και φυσικά, το ζητούμενο είναι να τα αναγνωρίζουμε, να τα κατανοούμε, να τα αποδεχόμαστε και να είμαστε σε επαφή με αυτά. Ωστόσο, πρέπει να θυμόμαστε δυο πράγματα:

α) ότι τα συναισθήματα δεν είναι πάντα ισοδύναμα με τα πραγματικά γεγονότα αλλά τις περισσότερες φορές πυροδοτούνται από παλαιότερες εμπειρίες, γεγονότα, τραύματα, παρεξηγήσεις, ανασφάλειες.
β) Οι σκέψεις μας καθορίζουν τα συναισθήματά μας και εν τέλει τη δράση μας, τη συμπεριφορά μας. Ένα γεγονός δεν αλλάζει, αλλά ο τρόπος που το ερμηνεύω, το νόημα που του δίνω, οι σκέψεις που κάνω θα καθορίσουν το συναίσθημά μου και τη δράση μου-τη συμπεριφορά μου. Σε τρία πράγματα έχουμε έλεγχο και αυτό ισχύει για όλους τους ανθρώπους: στις σκέψεις μας, στις εικόνες που φτιάχνουμε στο μυαλό μας και στη συμπεριφορά μας.

Όρια – Μέρος Ε

Τις περισσότερες φορές που θα αρχίσουμε να οριοθετούμαστε οι άλλοι με κάποιον από τους παρακάτω πιο συνηθισμένους τρόπους θα απαντούν.

– Με το να αντιδρούν. Η αντίδραση μπορεί να σημαίνει κάτι του τύπου “Δεν νομίζω πως μπορώ να το κάνω αυτό” ή “Δεν το βρίσκω δίκαιο”. Ένας σχετικά εύκολος τρόπος να απαντάμε σε μια τέτοια αντίδραση θα μπορούσε να είναι “Το ακούω ότι σε δυσκολεύει/δεν σου αρέσει ο καινούργιος μου τρόπος, αλλά και για μένα είναι σημαντικό να αισθάνομαι ασφαλής στις σχέσεις μου. Τα όρια είναι ένας από τους τρόπους που θα με βοηθήσουν να το κάνω”.

– Με το να δοκιμάζουν κατά πόσο το εννοούμε αυτό που λέμε. Αυτή τη συμπεριφορά -το να δοκιμάζουν τα όριά μας- συνήθως την έχουν τα παιδιά αλλά και αρκετοί ενήλικοι. Το ακούνε αυτό που έχουμε πει, αλλά θέλουν να επιβεβαιώσουν κατά πόσο είμαστε σταθεροί σ’αυτό. Όταν έχουμε ήδη πει όχι σε κάτι που μας έχουν ζητήσει, προσπαθούν να το διαπραγματευτούν. π.χ. “Θα επανέλθω την επόμενη εβδομάδα μήπως τότε μπορέσεις να με βοηθήσεις.” Σε μια τέτοια περίπτωση το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να είμαστε σταθεροί.

– Με αδιαφορία. Με το να συνεχίζουν να έχουν την ίδια συμπεριφορά με πριν. Είναι σαν να μην έχουν ακούσει τίποτα από αυτά που έχουμε πει. Πάλι, αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να επαναλάβουμε το όριο και να είμαστε σταθεροί και συνεπείς σ’αυτά που έχουμε επικοινωνήσει.

– Με αμφισβήτηση. Σε αυτή την περίπτωση ο άλλος θα αρχίσει τις ερωτήσεις. “γιατί αποφάσισες να το κάνεις τώρα αυτό; παλιά δεν ήσουν έτσι”. Σε τέτοιες περιπτώσεις συνήθως μπαίνουμε στη διαδικασία να εξηγούμε και να προσπαθούμε να δώσουμε απαντήσεις σε ερωτήσεις που ούτε νόημα έχουν και κυρίως δεν είμαστε υποχρεωμένοι. Η απάντηση είναι “γιατί άλλαξα γνώμη”. Δεν έχουμε κανένα λόγο να μπαίνουμε σε διαπραγμάτευση για κάτι τέτοιο.

– Με εξαφάνιση. Αντί να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους λεκτικά το δείχνουν με αυτή τη συμπεριφορά. Δεν απαντάνε στα μηνύματα ή στις κλήσεις μας, ακυρώνουν σχέδια, διατηρούν την επαφή με τους κοινούς φίλους χωρίς να μας συμπεριλαμβάνουν. Η απάντηση σε μια τέτοια συμπεριφορά είναι να στείλουμε ένα μήνυμα με το να περιγράφουμε ακριβώς αυτό που παρατηρούμε. Τις περισσότερες φορές θα απαντήσουν γιατί οι άνθρωποι δεν θέλουμε να δείχνουμε ενοχλημένοι όταν είμαστε. Στο μήνυμα που θα στείλουμε θα πούμε -μιλώντας πάντα στο πρώτο πρόσωπο- πώς αισθανόμαστε με αυτή τη συμπεριφορά. Εκεί πρέπει να επιμείνουμε. Στο πώς εμείς αισθανόμαστε με αυτή τη συμπεριφορά. Εάν δεν πάρουμε καμία απάντηση, τότε καλό θα είναι να θυμόμαστε πως η συμπεριφορά τους δεν έχει να κάνει με εμάς αλλά με εκείνους και το πώς ερμήνευσαν το γεγονός.

– Με αποδοχή. Εκεί φαίνεται και μια υγιής, λειτουργική, σημαντική και για τους δυο σχέση. Η πιο συνηθισμένη απάντηση σε αυτή την περίπτωση είναι “Σ ευχαριστώ που μου το λες. δεν ήξερα πως για σένα είναι έτσι.”

Οι άνθρωποι έχουμε πολλές πλευρές. Δεν είμαστε μόνο ένα πράγμα και πολλές φορές το ίδιο ισχύει και για τα συναισθήματά μας. Δεν είμαστε μόνο οι δυνατότητές μας αλλά και οι περιορισμοί μας. Δεν έχουμε μόνο φωτεινές πλευρές αλλά και σκοτεινές. Όταν δίνουμε χώρο σε όλα μας τα συναισθήματα χωρίς να τα κρίνουμε ως καλά ή κακά, μας επιτρέπουμε να είμαστε ολόκληροι και τότε θα μπορούμε να μεγαλώνουμε, να εξελισσόμαστε και αν θέλουμε να αλλάζουμε. Μπορούμε να αισθανόμαστε

και μοναξιά και αισιοδοξία
και να αγαπάμε κάποιον και να είμαστε θυμωμένοι μαζί του
και χαρά και λύπη
και φόβο και να πιστεύουμε στον εαυτό μας πως θα τα καταφέρουμε
και αγχωμένοι και ενθουσιασμένοι
και ανασφαλείς και με παιχνιδιάρικη διάθεση
και φοβισμένοι και περήφανοι
και πληγωμένοι και ήρεμοι
και κουρασμένοι και σε διέγερση